Komunikat z posiedzenia Zarządu ZMP w Rzeszowie
Podczas posiedzenia 18 października br. podjęto stanowiska: w sprawie prezydenckiego projektu ustawy o współdziałaniu w samorządzie terytorialnym, projektu założeń do zm. ust. o pomocy społecznej oraz projektu o zm. ust. o statystyce publicznej.
Komunikat z posiedzenia Zarządu ZMP w Rzeszowie
Podczas posiedzenia w Rzeszowie 18 października br. Zarząd ZMP podjął stanowiska: w sprawie prezydenckiego projektu ustawy o współdziałaniu w samorządzie terytorialnym, projektu założeń do zmiany ustawy o pomocy społecznej oraz projektu o zmianie ustawy o statystyce publicznej.
Samorządowcy z miast przyjęli stanowisko (http://www.zmp.poznan.pl/strona-3-uchwaly_i_stanowiska_zmp.html) w sprawie prezydenckiego projektu ustawy o współdziałaniu w samorządzie terytorialnym na rzecz rozwoju lokalnego i regionalnego. Podziękowano w nim za uwzględnienie większości uwag zgłoszonych przez ZMP do poprzednich wersji oraz wskazano na bardzo ważne dla samorządów lokalnych zapisy, takie jak np. uzupełnienie przepisów określających zasadę generalnej właściwości JST w sprawach lokalnych i regionalnych, przekształcenie absolutorium w formułę skwitowania, podniesienie progu ważności referendum w sprawie odwołania organu JST do poziomu frekwencji wyborczej, wprowadzenie zespołu współpracy terytorialnej oraz jednolitego zarządzania drogami publicznymi, a także ruchem na tych drogach. Jednak parę kwestii budzi wciąż wątpliwości. Chodzi o konwent regionalny – może lepszym rozwiązanie byłoby przywrócenie konferencji regionalnych. Zwrócono uwagę, że zaproponowany w projekcie sposób wyłaniania przedstawicieli gmin i powiatów do konwentu nie zapewnia proporcjonalnej, sprawiedliwej ich reprezentacji. Nie do przyjęcia jest propozycja zniesienia progu ważności merytorycznego referendum lokalnego. W projekcie nadal brakuje istotnych, postulowanych przez ZMP, kwestii dotyczących nadawania statusu miasta na prawach powiatu zainteresowanym miastom, zniesienia zakazu łączenia mandatu samorządowego i mandatem senatora oraz zakazu łączenia mandatu organu wykonawczego gminy z mandatem radnego powiatu. W stanowisku przypomniano o konieczności rozwiązania problemu zabezpieczenia socjalnego burmistrzów i prezydentów, którzy pełnią funkcję więcej niż dwie kadencje.
Przyjęto również stanowisko dotyczące projektu założeń do zmiany ustawy o pomocy społecznej (http://www.zmp.poznan.pl/strona-3-uchwaly_i_stanowiska_zmp.html) na podstawie stanowiska Komisji Polityki Społecznej ZMP, w którym stwierdza się, że idea rozdzielania dystrybucji świadczeń i usług socjalnych od pracy socjalnej jest słuszna, podobnie jak skoncentrowanie się na wspieraniu rodzin i osób w dążeniu do usamodzielnienia się oraz aktywizowaniu osób i rodzin zagrożonych wykluczeniem społecznym. Konieczne jest maksymalne uproszczenie procedur administracyjnych dotyczących przyznawania świadczeń socjalnych. Zarząd ZMP postuluje ponadto, aby ustawodawca, nowelizując ustawę, umożliwił samorządom ustalanie sposobów realizowania poszczególnych zadań własnych w zależności od specyficznych uwarunkowań, występujących na terenie danej jednostki samorządu terytorialnego, ograniczając dzisiejszą nadregulację prawną, w tym zwłaszcza liczbę rozporządzeń wykonawczych.
Reprezentanci miast członkowskich ZMP zasiadający w Zarządzie zajęli też stanowisko w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy o statystyce publicznej, który w intencji projektodawców ma na celu doprecyzowanie niektórych kwestii w związku ze zmianami prawa UE i na poziomie krajowym. Zdaniem samorządowców, usztywnia on jednak statystykę publiczną, bo uniemożliwia otrzymanie pewnych danych dotyczących usług, np. w dziedzinie gospodarki odpadami czy ciepłownictwa, a działalność publiczna powinna być przecież jawna. GUS powinien publikować dane agregowane na tym poziomie, na którym jest realizowane zadanie publiczne - ustawa musi zapewniać udostępnianie danych, jeśli dotyczą np. dróg gminnych. Zwracano uwagę, że wiele danych istnieje w statystyce administracyjnej, i nie jest dostarczana do GUS, a system gromadzenia danych powinien umożliwiać ocenę efektywności oceniania jakości usług.
W trakcie posiedzenia w Rzeszowie Andrzej Porawski, dyrektor Biura ZMP, poinformował o utworzeniu 16 października br. w Senacie zespołu, który ma rozpocząć prace nad ustawą o dochodach JST. Jest to cenna inicjatywa, gdyż dzięki niej będą mogły zostać sfinansowane prace analityczno-badawcze, na które korporacje samorządowe nie mają dziś środków. Senatorzy różnych opcji są gotowi na współpracę z organizacji samorządowymi, jeśli będą mogły one przedstawić spójne propozycje niezbędnych zmian w tej regulacji. Członkowie Zarządu wskazali na razie dwa zagadnienia wymagające zmiany - niedofinansowanie zadań zleconych (powinny być wprowadzone bardziej restrykcyjne zapisy) oraz podatek od nieruchomości.
Natomiast przewodniczący Komisji Geodezji i Infrastruktury Informacji Przestrzennej ZMP, Roman Rohaczyński, naczelnik Wydziału Geodezji Urzędu Miasta Katowice przedstawił propozycję pisma do ministra Michała Boniego w sprawie zastrzeżeń do projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne, którą poparł Zarząd ZMP. Pierwsza wersja projektu została negatywnie zaopiniowana przez Związek Miast Polskich podczas posiedzenia Zarządu już 16 września. Uwagi dotyczą sposobu finansowania, zadań, systemu informatycznego oraz procesu legislacyjnego. Wskazany w projekcie ustawy sposób finansowania jest niezgodny z przepisami prawa, bowiem już w chwili obecnej dotacje otrzymywane przez samorządy na ten cel stanowią kilkanaście procent ogólnych kosztów funkcjonowania służby geodezyjnej i kartograficznej w samorządach. Natomiast rozwiązanie zaproponowane w projekcie założeń nie wyeliminuje problemu, a stanowi jedynie zobowiązanie samorządu do wydatkowania środków na określony cel kosztem innych zadań. Zaapelowano do szefa MAiC o podjęcie działań mających na celu uzdrowienie sytuacji prawno–finansowej służby geodezyjnej i kartograficznej w Polsce.
Rozmawiano ponadto wstępnie na temat tez Kodeksu Urbanistyczno-Budowlanego. Ryszard Grobelny, prezes ZMP, podkreślił, że potrzebne jest spojrzenie całościowe na regulacje przestrzenne, a także duża reforma w tej dziedzinie, a nie tylko zmiany szczegółowe. Istotna jest bowiem cała koncepcja legislacyjna. Ustalono, że projekt Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Budowlanego zostanie przekazany do urbanistów w miastach, aby zebrać w ten sposób uwagi do niego. Konieczne jest również porównanie zapisów tego projektu z podstawowymi kierunkowymi tezami o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, jakie wypracował do tej pory Związek. Andrzej Porawski zaproponował dodanie do nich jeszcze jednego zapisu, który zakłada zgodność decyzji o warunkach zabudowy ze studium. - Dzisiaj akty prawa miejscowego, które wydają JST muszą być zgodne ze studium, a decyzje o warunkach zabudowy – jak wynika z orzecznictwa sądowego - nie, co rujnuje często wizje przestrzenne gminy – mówił dyrektor biura ZMP.
Członkowie Zarządu pozytywnie zaopiniowali program Polityki Rodzinnej Prezydenta RP „Dobry Klimat dla Rodziny”, który - jak zaznaczano - napisany jest dobrym językiem i próbuje uzależniać ulgi od sytuacji ekonomicznej rodziny. Zgłoszono kilka uwag szczegółowych do projektu, np. dotyczących rekomendacji wprowadzanie górnego limitu wysokości opłaty rodziców za opiekę instytucjonalną, co jest błędem, gdyż lepsze jest zwiększanie konkurencji. Obecny system wprowadzony w przedszkolach jest, zdaniem członków Zarządu, zły, gdyż nie poszerza dostępu do opieki przedszkolnej, szczególnie w dużych miastach, a w mniejszych, gdzie i tak opłata była niższa, niczego nie zmienia. Zmniejszyła się natomiast oferta zajęć dodatkowych.
Podobną opinię uzyskały założenia projektu ustawy o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela, chociaż jest to wciąż niewystarczająca propozycja zmian, jednak zawiera postulaty samorządowego środowiska. Zgłoszono następujące uwagi. Komisje nadające stopień „nauczyciela dyplomowanego” powinny pozostać przy Kuratoriach Oświaty, a organy prowadzące nie powinny organizować sądownictwa dyscyplinarnego dla nauczycieli. Zaproponowano wprowadzić zapis zgodny z obowiązującym w 2013 r.: „W wysokości do 1% planowanych rocznych środków na wynagrodzenia osobowe nauczycieli, jednak nie mniej niż 0,5% tych środków”, a dodatek wiejski zamienić na zwiększony dodatek motywacyjny dla gmin. Sprzeciwiono się też zapisom art. 20c pkt 2 ppt 1, ustawy o systemie oświaty preferującym przyjęcia dzieci do przedszkoli z rodzin, w których dochód na osobę w rodzinie jest niższy niż 50% minimalnej płacy. Ten przepis zamyka dostęp do przedszkoli dzieciom rodzicom pracującym kosztem rodzin, w których jeden rodzic lub oboje nie pracują. Podstawowym zadaniem przedszkoli jest opieka nad dzieckiem w czasie, kiedy pracują rodzice.
Pozytywną opinię otrzymały projekty: ustawy o pomocy dla działaczy opozycji demokratycznej oraz osób represjonowanych z powodów politycznych (druk senacki nr 449), ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty (uregulowanie systemu obrotu używanymi podręcznikami), ustawy o zmianie ustawy o zmianie ustawy o księgach wieczystych (zmiana terminu wprowadzenia ustawy), a także ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji (Warszawa otrzyma ze środków Funduszu Reprywatyzacji co roku w latach 2014-2016, 200 mln zł na wypłatę odszkodowań w związku z tzw. dekretem Bieruta). Przedstawiciele miast stwierdzili, że rządowy Krajowy Programu Rozwoju Ekonomii Społecznej wytycza właściwy kierunek zmian i tworzy pewien system. Z tego względu otrzymał także pozytywną ocenę.
Bez uwag przyjęto projekt Wytycznych w zakresie kwalifikowania wydatków w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka.
Joanna Proniewicz
Rzecznik prasowy ZMP
POZOSTAŁE ARTYKUŁY
