KOMUNIKAT ZMP

Na posiedzeniu w dniu 9 lipca 2021 r. w Mielcu Zarząd Związku – na wniosek miast biorących udział w II etapie finansowanego ze środków EOG Programu MFiPR „Rozwój Lokalny” – ocenił sposób i prze­bieg procedury rozstrzygnięcia naboru i ogłoszenia jego wyników.

Zgodnie z regulaminem Programu w II etapie spośród około 50 wniosków wyłonionych w I etapie naboru, na podstawie oceny merytorycznej przedstawionego w każdym z wniosków programu rozwoju lokalnego oraz programu rozwoju instytucjonalnego, komisja[1] miała wyłonić około 15 beneficjentów grantów w wysokości średnio po ok. 7 mln euro (łączna suma dofinansowania wynosiła 102 mln euro). Maksymalna kwota dofinansowania mogła wynosić 10 mln euro i do tej kwoty mogły sięgać składane przez miasta wnioski. Prawie wszystkie złożone wnioski opiewały na tę właśnie kwotę, zatem już wówczas było wiadomo, że prawie wszystkie projekty będą wymagały korekty „w dół” kwoty dofinansowania”.

Na skutek pandemii termin składania wniosków w II etapie przedłużono do 30 listopada 2020, a ogło­szenie wyników naboru miało nastąpić w ciągu 4-5 miesięcy, to znaczy w marcu-kwietniu kolejnego roku. Od strony norweskiej wiemy, że wiosną 2021 roku, po przeprowadzeniu oceny, ministerstwo podjęło nego­cjacje ze stroną norweską w sprawie około dwukrotnego zwiększenia liczby beneficjentów, co auto­ma­tycznie oznaczało dwukrotne zmniejszenie średniej kwoty dofinansowania. Ministerstwo zaproponowa­ło, żeby dofinansowanie otrzymały wszystkie miasta, które w obu kryteriach oceny (program rozwoju lokal­nego i program rozwoju instytucjonalnego) otrzymały co najmniej 60% możliwych do uzyskania punktów, to znaczy spełniły główny warunek regulaminu. Warunek ten spełniło 29 miast. Po trwających kilka tygodni negocjacjach strona norweska wyraziła zgodę na postulat ministerstwa, którego uzasadnie­niem była „trudna sytuacja miast spowodo­wana pandemią” i chęć „wsparcia większej liczby miast”.

Komisja zatwierdziła bez zmian ocenę wniosków w dniu 2 czerwca br. Nie został jednak spełniony wy­móg regulaminu dotyczący niezwłocznego przekazania wnioskodawcy pisemnej informacji o zakończeniu oceny jego projektu i jej wyniku, wraz z uzasadnieniem.

Ogłoszenie wyników naboru odbyło się w dniach 2 – 9 lipca br. w powszechnie krytykowanej formie swoistego marketingu politycznego, z udziałem m.in. posłów opcji rządzącej oraz mediów. Dopiero po zakoń­czeniu tej „procedury” ogłoszono – zgodnie z regulaminem – listę rankingową naboru.

Zarząd Związku Miast Polskich wyraża następujące zastrzeżenia w stosunku do opisanych wyżej zdarzeń:

1. Zmiana reguł gry w jej trakcie, choć mieści się w granicach dopuszczonych w Regulaminie Programu, zawsze skutkuje spadkiem zaufania do organizatorów, zatem powinno się jej unikać.
2. Zarząd uważa, że uzasadnienie zmiany nie jest prawdziwe – trudna sytuacja miast w roku 2020 NIE ZOSTAŁA spowodowana pandemią, ale zmianami w systemie PIT, wprowadzonymi w roku 2019 oraz pogłębiającym się niedofinansowaniem oświaty.
3. Zmiana reguł stanowi przy tym odejście od filozofii projektu, który miał wpierać zintegrowane plano­wanie i prowadzenie polityki rozwoju. Tak znaczne zmniejszenie dofinansowania powoduje koniecz­ność re­zyg­nacji z i tak ograniczonych górnym limitem dofinansowania działań rozwojowych, zatem de facto uniemożliwia zachowanie kryterium komplementarności i wymogów rozwoju zintegrowanego. Dodat­kowo powo­duje negatywny efekt wynikający z niespełnienia uzasadnionych oczekiwań.
4. Zarząd podziela pogląd wielu samorządowców, dotyczący niewłaściwej, a zwłaszcza nieprzewidzianej w Regulaminie formy „marketingowego ogłaszania” wyników naboru, poprzedzającej ogłoszenie zgodne z Regulaminem.
5. Zarząd uważa, że niespełnienie wymogu niezwłocznego poinformowania miast-wnioskodawców o wy­nikach oceny ich wniosków stanowi nieuzasadnione naruszenie postanowień Regulaminu.

Mielec, 9 lipca 2021 r. 

(-) Zygmunt Frankiewicz
PREZES ZWIĄZKU


[1] Komitet Wyboru Projektów, złożony z przedstawicieli operatora (MFiPR) i donorów (EOG, KS), na posiedzeniu 2 czerwca br., na podstawie listy rankingowej sporządzonej według ocen przyzna­nych poszczególnym wnioskom przez zespół ewaluatorów wynajętych przez operatora, zgodnie z regulaminem.