Współpraca między samorządem a lokalnymi przedsiębiorcami odgrywa kluczową rolę w zrównoważonym rozwoju miast. W trakcie webinaru, który zrealizowano w ramach Polsko-Szwajcarskiego Programu Rozwoju Miast, omówiono, co samorząd miasta musi wiedzieć i umieć, aby skutecznie wspierać przedsiębiorczość, oraz przedstawiono stadia współpracy z przedsiębiorcami, które mogą być wdrażane na poziomie lokalnym.

Kluczowe kompetencje samorządu w rozwijaniu przedsiębiorczości

Aby skutecznie wspierać rozwój przedsiębiorczości, samorząd miasta musi posiadać odpowiednie kompetencje i narzędzia. 

Poniżej przedstawiamy najważniejsze obszary, na których należy skoncentrować uwagę:

1. Zrozumienie lokalnej gospodarki i monitorowanie przedsiębiorczości

Podstawą skutecznego wsparcia przedsiębiorczości jest dogłębne zrozumienie lokalnego rynku. Oznacza to, że samorząd powinien regularnie monitorować stan gospodarki, analizować dane dotyczące liczby i rodzaju przedsiębiorstw, miejsc pracy oraz dynamiki rozwoju biznesu. W tym celu miasta mogą korzystać z różnych narzędzi analitycznych, takich jak:

• Statystyki publiczne i dane ZUS, KRUS – umożliwiające analizę struktury zatrudnienia i dochodów.
• Badania ankietowe wśród przedsiębiorców i mieszkańców – pozwalające ocenić nastroje gospodarcze i poziom zainteresowania przedsiębiorczością w społeczności lokalnej.
• Monitor Rozwoju Lokalnego – narzędzie Związku Miast Polskich, które gromadzi dane z różnych źródeł, umożliwiające szeroką analizę lokalnego rynku.

2. Tworzenie odpowiednich struktur organizacyjnych

Skuteczne wspieranie przedsiębiorczości wymaga istnienia dedykowanych struktur organizacyjnych w ramach urzędu miasta. Mogą to być:

• Specjalistyczne wydziały lub stanowiska – odpowiedzialne za kontakty z przedsiębiorcami, organizowanie spotkań oraz koordynację działań związanych z rozwojem gospodarczym.
• Jednostki zewnętrzne – takie jak agencje rozwoju regionalnego, które mogą pełnić funkcje doradcze i wspierać miasto w realizacji polityk proprzedsiębiorczych.

3. Współpraca z partnerami lokalnymi

Miasto powinno aktywnie współpracować z różnymi interesariuszami, w tym z przedsiębiorcami, instytucjami edukacyjnymi, organizacjami pozarządowymi oraz mieszkańcami. Kluczowe działania w tym obszarze to:

• Organizowanie regularnych spotkań i konsultacji – takie jak śniadania biznesowe czy posiedzenia rad gospodarczych.
• Tworzenie platform dialogu – umożliwiających wymianę wiedzy i doświadczeń między różnymi grupami interesariuszy.
• Współpraca z instytucjami finansowymi i inwestycyjnymi – w celu opracowania programów wsparcia finansowego dla lokalnych przedsiębiorców.

4. Rozwój strategii długofalowych

Skuteczna polityka wspierania przedsiębiorczości wymaga długofalowej strategii, która uwzględnia lokalne potrzeby i uwarunkowania. Miasto powinno posiadać:

• Program Rozwoju Przedsiębiorczości (PRP) – dokument definiujący cele, działania i środki wsparcia dla lokalnych firm.
• Konsultacje i aktualizacje strategii – regularne spotkania z przedsiębiorcami w celu omawiania postępów i dostosowywania strategii do zmieniających się warunków.

5. Szkolenia i wymiana doświadczeń

Samorządowcy powinni korzystać z dostępnych możliwości szkoleniowych oraz brać udział w forach wymiany doświadczeń. Przykłady to:

• Programy typu Empiria – organizowane przez Związek Miast Polskich, które umożliwiają spotkania z praktykami z innych miast i wymianę dobrych praktyk.
• Szkolenia z zakresu zarządzania przedsiębiorczością – prowadzone przez instytucje takie jak politechniki czy uniwersytety ekonomiczne.

Stadia współpracy miasta z przedsiębiorcami

Współpraca między miastem a przedsiębiorcami może przebiegać w kilku stadiach. Każde z nich charakteryzuje się różnym stopniem zaangażowania, odpowiedzialności oraz intensywności działań.

1. Stadium początkowe: Identyfikacja potrzeb

Pierwszym krokiem jest identyfikacja potrzeb lokalnych przedsiębiorców oraz barier, które ograniczają ich rozwój. W tym celu miasto powinno:

• Przeprowadzać badania i ankiety – wśród lokalnych przedsiębiorców i mieszkańców, aby poznać ich oczekiwania i potrzeby.
• Analizować dane statystyczne – dotyczące struktury gospodarczej miasta i trendów rozwojowych.

2. Stadium organizacyjne: Budowanie struktur współpracy

Na tym etapie miasto powinno stworzyć odpowiednie struktury organizacyjne do współpracy z przedsiębiorcami. Działania mogą obejmować:

• Tworzenie rad gospodarczych i grup roboczych – składających się z przedstawicieli różnych sektorów.
• Wydzielanie stanowisk lub wydziałów – dedykowanych współpracy z biznesem w ramach urzędu miasta.

3. Stadium operacyjne: Realizacja wspólnych projektów

Kiedy struktury są już stworzone, można przejść do realizacji konkretnych działań. Mogą to być:

• Programy wsparcia finansowego – takie jak: dotacje, pożyczki czy fundusze inwestycyjne dla MŚP.
• Inicjatywy promujące lokalne firmy – np. kampanie informacyjne, konkursy czy wydarzenia branżowe.

4. Stadium strategiczne: Długofalowe planowanie i współpraca

Na tym etapie miasto i przedsiębiorcy współpracują w ramach długofalowej strategii, która ma na celu zrównoważony rozwój gospodarczy. Kluczowe działania to:

• Aktualizacja i konsultacja strategii rozwoju – regularne spotkania w celu monitorowania postępów i dostosowywania działań do zmieniających się warunków.
• Promowanie innowacji i cyfryzacji – poprzez wspieranie nowych technologii, inkubatorów przedsiębiorczości oraz przestrzeni coworkingowych.

Bariery we współpracy i sposoby ich przezwyciężania

Mimo najlepszych intencji, współpraca między miastem a przedsiębiorcami napotyka na liczne bariery. Należą do nich:

• Brak zaufania i złe doświadczenia z przeszłości – które można przezwyciężać poprzez otwarty dialog i transparentność działań.
• Brak zrozumienia wzajemnych potrzeb i ograniczeń – co można rozwiązać poprzez edukację i wymianę informacji.
• Niska integracja środowiska biznesowego – którą można poprawić przez tworzenie platform współpracy i wspólnych inicjatyw.

Podsumowanie

Sprawczość miasta w zakresie wspierania przedsiębiorczości zależy od posiadania odpowiednich kompetencji, struktur organizacyjnych oraz umiejętności budowania trwałych i efektywnych relacji z lokalnymi przedsiębiorcami. Współpraca ta powinna przebiegać w kilku stadiach, od identyfikacji potrzeb, przez budowanie struktur, realizację wspólnych projektów, aż po strategiczne planowanie długofalowe. Kluczem do sukcesu jest otwarta komunikacja, elastyczność oraz umiejętność dostosowywania się do zmieniających się warunków rynkowych i potrzeb lokalnej społeczności.

Więcej informacji