Z Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego
Wspólne stanowisko strony samorządowej dotyczące rozszerzonej odpowiedzialności producenta, a także postulaty w sprawie finansowania oświaty, prace nad tzw. ustawą kompetencyjną oraz ustawą o metropolii pomorskiej to główne tematy KWRiST 26 lutego
2025-02-26_113225.jpg
fot. Hanna Hendrysiak

Prezydent Sosnowca, Arkadiusz Chęciński, współprzewodniczący Komisji ze strony samorządowej przekazał wspólne stanowisko strony samorządowej (zamieszczamy pod tekstem) w sprawie rozszerzonej odpowiedzialności producenta. Jednocześnie podziękował za dobrą współpracę w celu wypracowania zasad funkcjonowania ROP wiceminister klimatu i środowiska, Anicie Sowińskiej. Dyskusja na temat założeń do projektu systemu  ma zostać przedstawiona na Komisji Wspólnej 26 marca br.

Celem wprowadzenia ROP jest usprawnienie zarządzania odpadami opakowaniowymi. Nowe założenia obejmują m.in. powierzenie roli administratora systemu Narodowemu Funduszowi Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, ekomodulację opłat zależnych od zastosowanych opakowań oraz zwiększenie odpowiedzialności gmin za odbiór i zagospodarowanie odpadów. Kluczową zmianą jest także podział środków na trzy główne strumienie finansowe: dla gmin, instalacji przetwarzania odpadów oraz recyklerów.

Jak podkreśla strona samorządowa, zaproponowany model jest innowacyjny, sprawiedliwy społecznie i dostosowany do polskich realiów. Dzięki temu rozwiązaniu, producenci będą ponosić większą odpowiedzialność za odpady, a koszty związane z recyklingiem nie obciążą już całego społeczeństwa. Model zachowuje odpowiedzialność samorządów za gospodarkę odpadami, a opłata wprowadzona w ramach systemu ROP ma być uzależniona od rzeczywistych kosztów związanych z przetwarzaniem odpadów.

W marcu dyskusja o finansowaniu oświaty

Na ręce wiceminister edukacji narodowej, Katarzyny Lubnauer prezydent Chęciński przekazał wspólne postulaty strony samorządowej (zamieszczamy pod tekstem) dotyczące finansowania oświaty. Przede wszystkim, zdaniem samorządowców, trzeba rzetelnie wyliczyć finansowe potrzeby oświatowe, a także wprowadzić zmiany zapewniające efektywność wydatkowania środków publicznych w zakresie oświaty. By tego dokonać, samorządowcy proponują:

  • ustalić łączną kwotę potrzeb oświatowych na rok 2026 na poziomie zwaloryzowanych wydatków bieżących poniesionych w 2025 roku;
  • wypracować standardy oświatowe;
  • przekazać JST kompetencje w zakresie kształtowania sieci szkolnej;
  • zmienić zasady dotowania szkół niesamorządowych;
  • zmienić przepisy dotyczące limitów uczniów w oddziałach/grupach

O tym wszystkim strona samorządowa chce dyskutować z przedstawicielami resortu edukacji oraz finansów na specjalnym spotkaniu w przeddzień kolejnej Komisji Wspólnej, 25 marca br. w siedzibie Unii Metropolii Polskich.

Ceny energii – na pomoc samorządom

Kolejny raz powróciła kwestia objęcia wsparciem tych JST, które zawarły umowy na energię elektryczną w okresie nagłego wzrostu jej cen. Jak wynika z konsultacji przeprowadzonych po stronie samorządowej, kwartalnie koszty zawyżonych rachunków wynoszą około 85 mln zł. I choć może to się wydawać niezbyt dużo jak dla całego sektora samorządowego, to jednak problem dotyczy stosunkowo niewielkiej liczby miast, dla których to duży wydatek. Potrzebują więc wsparcia. A ceny są wyższe od kilku złotych do nawet 1500 zł więcej niż wynosi cena maksymalna – informował prezydent Sosnowca, Arkadiusz Chęciński.

- Minister Paulina Hennig-Kloska mówi, że już jest dawno po szczycie cenowym i samorządy nie mają problemu, bo mogą renegocjować umowy. To niestety nie jest prawda, co pokazują nasze samorządowe konsultacje. Jedno z miast, które renegocjowało umowę, uzyskało cenę niższą o… 6 zł od obecnej, zawartej w okresie szczytu cenowego za energię – wyjaśniał prezydent Chęciński.

Wiceminister klimatu i środowiska Miłosz Motyka zapewnił, że dostrzega problem i stara się go rozwiązać. Kluczowa jest decyzja resortu finansów; jeśli będzie zielone światło, to szybko powstanie projekt ustawy o wsparciu JST do końca br. Motyka obiecał też podjąć interwencję w resorcie aktywów państwowych i zarządach spółek Skarbu Państwa.

Propozycje zmian deregulacyjnych

Ministerstwo spraw wewnętrznych i administracji przejmie większość postulatów strony samorządowej dotyczących przywrócenia wcześniej funkcjonujących przepisów, decentralizujących zadania, poinformował wiceminister Tomasz Szymański, współprzewodniczący Komisji ze strony rządowej. MSWiA zbierze je w tzw. ustawę kompetencyjną i przekaże do prac legislacyjnych, a strona samorządowa otrzyma je do zaopiniowania. Znajdzie się tam większość samorządowych propozycji, przekazanych 4 listopada 2024 roku ministrowi Tomaszowi Siemoniakowi.

Wiceminister poprosił też samorządowców o ścisłą współpracę przy opracowywaniu oceny skutków regulacji i uzasadniania, bo to oni wiedzą, jak obliczyć koszty konkretnych zadań.

- Na kolejnym, marcowym posiedzeniu Komisji Wspólnej chciałbym Państwu przedstawić projekt, który wspólnie uzupełnimy o dobre uzasadnienie, a tak naprawdę o dobre przygotowanie OSR-u powiedział wiceminister Szymański.

Metropolia pomorska coraz bliżej

Rozmowy na temat ostatecznego kształtu nowej metropolii, a także zmian w funkcjonowaniu jedynej w Polsce Zagłębiowsko-Górnośląskiej Metropolii, które trwały w ostatnich tygodniach zaowocowały wypracowaniem projektu z 3 wariantami wyceny poszczególnych zadań. Podczas Komisji Wspólnej wiceminister Szymański zapewnił, że jeszcze tego samego dnia złoży swój podpis pod wnioskiem o wpisanie projektu do wykazu prac legislacyjnych rządu.

hh

Załączniki:
Stanowisko strony samorządowej ws. ROP
Postulaty strony samorządowej ws. finansowania oświaty


POZOSTAŁE ARTYKUŁY