Priorytety legislacyjne ZMP zaakceptowane przez Zarząd ZMP w trakcie posiedzenia w Warszawie zawierają propozycje zmian ustrojowych, takie jak m.in. zniesienie zakazu łączenia mandatu samorządowego z mandatem senatora czy ograniczenia liczby kadencji wójta (oddanie decyzji obywatelom) czy wprowadzenie obowiązku konsultowania projektów ustaw dot. zadań własnych JST. Odnoszą się również do finansów samorządowych i wnoszą np. o przywrócenie zasady rekompensowania ubytków w dochodach własnych, spowodowanych przez zmiany ustawowe, w tym rekompensatę ubytków w udziałach JST we wpływach z PIT czy wprowadzenie zwrotu nieodliczonego podatku VAT od inwestycji publicznych JST. Obejmują ponadto wprowadzenie ustawy aglomeracyjnej – regulującej współdziałanie JST w obszarach funkcjonalnych (aglomeracjach), a także umożliwienie organizacjom zrzeszającym samorządy udziału w Radzie Dialogu Społecznego i w radach mediów publicznych. Zarząd ZMP w Priorytetach legislacyjnych uwzględnił też oczekiwane projekty rządowe, które mają rozwiązać problemy związane z planowaniem przestrzennym czy wdrożyć zintegrowany system zagospodarowania odpadów, w tym komunalnych. Wśród postulatów do rządu jest uchwalenie nowej ustawy o dochodach JST, w tym zmiany w systemie korekcyjno-wyrównawczym dla JST (wg założeń Banku Światowego) oraz obiektywizacja kryteriów finansowania dróg lokalnych z Funduszu Dróg Samorządowych.
Opinie na temat projektów ustaw i rozporządzeń
Zarząd ZMP zgodził się co do zasady z zapisami komisyjnego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który zakłada wprowadzenie ulgi w podatku dochodowym - możliwość odliczenia kwoty 1112,04 zł na jedno dziecko (do 18 roku życia) posiadające orzeczenie o stopniu niepełnosprawności bez względu na osiągany przez rodziców dochód. Jednak przedstawiciele miast podkreślali, że regulacja ta powoduje kolejne uszczuplenie finansów JST - zmniejszenie wpływów do budżetów JST pochodzących z udziału w PIT. Pozytywną opinię otrzymał także projekt rozporządzenia RM ws. zakresu i sposobu wykonywania przez strażników gminnych (miejskich) niektórych czynności, chociaż zgłoszono do niego szereg uwag o charakterze technicznym.
O znakach w strefie parkowania
Samorządowcy z miast należących do ZMP rozpatrzyli dwa stanowiska Komisji Transportu ZMP i jedno Komisji Edukacji ZMP, które jak ustalono zostaną przyjęte jako stanowiska Zarządu ZMP. Pierwsze, zaproponowane przez Komisję Transportu, dotyczy zmiany rozporządzenia z 3 lipca 2003 roku w sprawie warunków technicznych dla znaków i sygnałów drogowych oraz bezpieczeństwa ruchu drogowego, która polega na tym, że w strefie płatnego parkowania miejsca dla postoju pojazdu samochodowego wyznacza się tylko znakami pionowymi. Drugie natomiast – uznania tramwajów za pojazdy zeroemisyjne w rozumieniu zapisów ustawy z 11 stycznia 2018 roku o elektromobilności i paliwach alternatywnych.
Zabezpieczenie środków na podwyżki dla nauczycieli
Z kolei Komisja Edukacji ZMP poruszyła kwestie związane z sytuacją polskich samorządów po wdrożeniu podwyżki wynagrodzeń nauczycieli od 1 września 2019 roku w wysokości 9,6 %. W podjętym stanowisku wnioskuje o zapewnienie przez budżet centralny pełnego zabezpieczenia środków na realizację zapisów rozporządzenia MEN o minimalnych stawkach wynagradzania na poszczególnych stopniach awansu zawodowego nauczycieli. Członkowie Komisji zwracają uwagę m.in. na brak konsultacji ze stroną samorządową wprowadzonych zmian, a także na niezabezpieczenie w budżecie państwa środków na te podwyżki. Jak wynika z przeprowadzonej analizy, samorządy reprezentowane w tej Komisji ZMP muszą dopłacić dodatkowo do otrzymanych na ten cel kwot od 25 do 60% swoich środków (np. w Lublinie z 14,2 mln zł dostali 4,5 mln zł).
Wyzwania - roszczenia przedszkoli niepublicznych i zagospodarowanie odpadów komunalnych
Zarząd Związku na posiedzeniu w Warszawie ustalił również, że w najbliższym czasie zajmie się dwoma tematami – roszczeniami przedszkoli niepublicznych o dotacje (spotkanie, zlecenie ekspertyzy itp.) oraz zagospodarowaniem odpadów komunalnych (powołanie zespołu roboczego i opracowanie założeń własnego programu, w tym niezbędnych zmian prawnych w oparciu o stanowiska z tego roku z lipca i stycznia).
Ta ostatnia sprawa jest pilna, gdyż w 2020 roku gminy muszą osiągnąć 50-procentowy poziom recyklingu odpadów komunalnych, a poziomy te będą wyliczane wg nowego unijnego wzoru. Za nieosiągnięcie zaś wyznaczonych poziomów będą im grozić milionowe kary.
Więcej w październikowym „Samorządzie Miejskim”
Joanna Proniewicz, rzecznik prasowy ZMP