W stanowisku Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Kadry Kierowniczej Oświaty (OSSKO), które poparł i przyjął jako swoje Zarząd Związku Miast Polskich na posiedzeniu 25 marca br., proponuje się m.in.: niezwłoczną zmianę zasad oceniania i klasyfikowania osób niebędących obywatelami polskimi w oddziałach przygotowawczych i klasach szkolnych - w związku z potrzebami dzieci uchodźców z Ukrainy. OSSKO i ZMP rekomendują zmianę przepisów wykonawczych, tj. Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 23 sierpnia 2017 r. w sprawie kształcenia osób niebędących obywatelami polskimi (…), tj. zapisanie, że odstępuje się od oceniania ukraińskich uczniów oddziałów przygotowawczych oraz uczniów klas wg obowiązujących zasad oceniania i klasyfikowania. Aktualne przepisy nie wyłączają dzieci kierowanych do szkół po przybyciu z objętej wojną Ukrainy z oceniania i klasyfikowania, co wobec różnic przedmiotów nauczania i treści programowych, zasad oceniania dwóch państw, mieszanego wieku i sytuacji życiowej zapisywanych do jednego oddziału dzieci jest niedorzecznością. Uczniowie ci powinni zostać w roku szkolnym 2021/22 zwolnieni z oceniania ocenami szkolnymi. Szkoła zastosuje wobec tych uczniów opracowane, wewnętrznie zasady opisowego podsumowania postępów edukacyjnych i poświadczy fakt uczęszczania do oddziału przygotowawczego.

Jeśli chodzi o ukraińskich uczniów klas VIII oddziałów polskojęzycznych, to powinni być oni - w opinii OSSKO i ZMP - zwolnieni z obowiązkowego egzaminu kończącego, w którym mogą jednak wziąć udział na swój i swoich opiekunów prawnych wniosek. Egzamin ten nie powinien być obligatoryjny, lecz dostępny jedynie jako wybór uczniów ukraińskich. Nie powinno to stanowić przeszkody w zakwalifikowaniu uczniów do właściwych klas w następnym roku szkolnym lub kontynuacji uczęszczania do oddziałów przygotowawczych w przewidzianym prawem horyzoncie czasowym (Ustawa prawo oświatowe, Art. 165).

Rekrutacja do szkół ponadpodstawowych może się odbyć na takich zasadach, że uczniowie zdający egzamin biorą udział w rekrutacji do szkół ponadpodstawowych według obowiązujących zasad, a uczniowie niebiorący udziału w egzaminach mogą zostać przyjęci do klas pierwszych szkół ponadpodstawowych po zakończeniu rekrutacji, na podstawie decyzji dyrektora danej szkoły średniej, jeśli będzie ona dysponowała wolnymi miejscami.

Wsparcie dla niezależnego, ukraińskiego szkolnictwa w Polsce

OSSKO i ZMP postulują ponadto umożliwienie organizacji i finansowania następnego roku szkolnego, a także szybkie podjęcie decyzji o wsparciu i pomocy systemu edukacji dla inicjatyw samoorganizacji Ukraińców, mogących podjąć swoje, niezależne od polskiej oświaty edukowanie ukraińskich uczniów. Na terenie Polski powinny zostać utworzone ukraińskie szkoły lub inne formy edukacji ukraińskiej organizowane przez nauczycieli ukraińskich, w języku ukraińskim, we współpracy z ukraińskim ministrem właściwym ds. edukacji. Państwo polskie powinno natomiast udzielić wsparcia dla takich form samoorganizacji ukraińskiej edukacji. „Bez stworzenia tej opcji edukacyjnej, polski system nie podoła tak wielkiej liczbie dzieci, jaka przybywa aktualnie z Ukrainy. Dostępne są zasoby. Ukraińskie ministerstwo edukacji uruchomiło już zdalną edukację uczniów ze swojego kraju, jest też obecnych w Polsce coraz więcej nauczycieli z Ukrainy.” – czytamy w stanowisku OSSKO, do którego przychylili się członkowie Zarządu Związku.

Samorządowcy z miast i dyrektorzy szkół argumentują, że zaniedbania w tym zakresie mogą zaowocować zapaścią szkolnictwa, grożą również skutkami społecznymi, tj.: protestami rodziców polskich, coraz częściej niepokojących się stanem opieki i kształcenia w szkołach ich dzieci oraz protestami obywateli i władz Ukrainy, zaniepokojonych brakiem wyboru co do języka używanego w edukacji, z jedynie dostępną edukacją w języku polskim.

Dlatego środowiska samorządowe i pozarządowe zajmujące się oświatą apelują o pilne podjęcie ww. niezbędnych zmian w prawie. 

(jp)