Ministrowie odpowiedzialni za sprawy miejskie spotkali się online w piątek 26 listopada. Głównym tematem była Agenda miejska dla UE i przyjęcie Porozumienia z Lublany. Nieformalnemu spotkaniu, w którym wzięła udział europejska komisarz ds. spójności i reform, Elisa Ferreira, przewodniczył słoweński minister środowiska i planowania przestrzennego, Andrej Vizjak. To Słowenia sprawuje bowiem obecnie prezydencję w Radzie UE. W spotkaniu uczestniczyli również reprezentanci strony polskiej.

Minister A. Vizjak powiedział: Pracujemy nad konstruktywną debatą na temat Agendy miejskiej dla UE, która zapewnia ramy dla rozwoju miast. Wkład europejskich miast i regionów w kształtowanie polityki UE jest wzmacniany poprzez bezpośredni dialog między państwami członkowskimi UE, Komisją Europejską, Parlamentem Europejskim, miastami europejskimi i innymi zainteresowanymi stronami. Odnieśliśmy sukces w tym zakresie, podejmując inicjatywę większego zaangażowania małych i średnich miast we współpracę i procesy kształtowania polityki, wraz z dużymi miastami.

Ministrowie omówili, a następnie przyjęli Porozumienie z Lublany i Wieloletni program wdrażania Agendy miejskiej dla UE  (w załączeniu). Porozumienie z Lublany podkreśla znaczenie Agendy miejskiej dla UE i stanowi polityczne zobowiązanie do jej realizacji. Załączony Wieloletni program prac jest dokumentem technicznym określającym ramy dalszej współpracy na lata 2022–2026, a także sposób zarządzania procesem, obszary tematyczne i metody współpracy.

Ze względu na postępującą urbanizację UE uznaje ważną rolę miast każdej wielkości dla zrównoważonego rozwoju. Rozwój przestrzenny i miejski leży w gestii każdego państwa członkowskiego, ponieważ nie ma wspólnych ram prawnych na szczeblu UE. Z drugiej strony polityka i prawodawstwo UE mają znaczący wpływ na rozwój miast, a sposób funkcjonowania miast - na pomyślne wdrażanie polityk UE. Dlatego wraz z przyjęciem Nowej Karty Lipskiej w 2020 r. państwa członkowskie UE uzgodniły wspólne zasady dotyczące rozwoju obszarów miejskich w UE i podejścia do ich wdrażania. Agenda miejska dla UE jest opracowywana w drodze porozumienia międzyrządowego na szczeblu UE i określa ramy rozwoju obszarów miejskich. Przyczynia się do zapewnienia lepszego wsparcia dla rozwoju tych obszarów i ułatwia miastom wpływanie na kształt polityk UE, a tym samym przybliża je obywatelom UE. Głównym celem Agendy jest uwolnienie całego potencjału obszarów miejskich, aby w ten sposób osiągnąć strategiczne cele UE.

Nowe dokumenty programowe UE przyjęte w 2021 roku, nawiązują do zapisów wcześniej podjętych aktów takich jak m.in. Pakt Amsterdamski czy Nowa Karta Lipska, ale równocześnie wprowadzają kilka nowych akcentów. Tematy, które będą teraz ważne w polityce miejskiej to: podejście równościowe w kontekście szans i traktowania, produkowanie żywności, zazielenianie oraz trwały rozwój turystyki. Zdecydowano także o poszerzeniu partnerstw Agendy miejskiej 2030 o dwa nowe - dotyczące zielonych miast oraz rozwoju turystyki w miastach po pandemii jako ważnej gałęzi przemysłu. Partnerstwa będą teraz też bardziej otwarte na nowych członków i mniej zinstytucjonalizowane poprzez zmianę formuły. Istotną zmianą podejścia jest również położenie nacisku na rozwój małych i średnich miast. Obecni na spotkaniu ministrowie odpowiedzialni za politykę miejską, przyjmując te nowe dokumenty, zobowiązują się do uwzględniania ich zapisów w prawie krajowym. Ponadto na ich podstawie będą tworzone w UE programy wspierające miasta.

Załączniki:
Porozumienie z Lublany w języku angielskim
Wieloletni program wdrażania Agendy miejskiej UE w j. angielskim