Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej - podczas posiedzenia 4 marca br. - przyjęła poprawkę do nowelizacji ustawy o narodowym spisie powszechnym ludności i mieszkań w 2021 r. Senatorowie zaproponowali wykreślenie zapisu dopracowującego, że dodatek za wykonywanie prac spisowych (z wyłączeniem dodatku dla rachmistrzów spisowych), a także nagroda za wykonywanie prac spisowych, będą miały charakter fakultatywny. 

Na potrzebę wykreślenia tego przepisu wskazywał - na wniosek obecnych na posiedzeniu przedstawicieli Związku Miast Polskich - przewodniczący komisji, senator Zygmunt Frankiewicz, W jego ocenie wprowadzenie w miejsce dotychczasowej obligatoryjności jedynie możliwości przyznania dodatku spisowego samorządowcom wykonującym obowiązki spisowe to kolejny przykład „czystego populizmu, który niszczy państwo”. Jak mówił, może to być źle odebrane i odbić się negatywnie na jakości spisu.

Fot. Łukasz Kamiński, Kancelaria Senatu

Wątpliwości senackiego biura legislacyjnego wzbudził przepis przesądzający, że ustawa wejdzie w życie 1 kwietnia 2021 r., który może być uznany za ingerujący w konstytucyjny termin na podpisanie ustawy przez prezydenta. Zgodnie z konstytucją prezydent ma 21 dni na podjęcie decyzji w tej sprawie. Senatorowie zdecydowali, że poprawkę w tej sprawie przdstawią podczas posiedzenia plenarnego po zapoznaniu się z propozycją Głównego Urzędu Statystycznego.

Nowela wydłuża o 3 miesiące czas trwania narodowego spisu powszechnego. Będzie on trwał 6 miesięcy – od 1 kwietnia do 30 września 2021 r., a nie jak pierwotnie przewidywano – do 30 czerwca 2021 r. Ustawa przesuwa też okres, w którym zostaną przeprowadzane badania kontrolne i badania uzupełniające – rozpoczną się 1 października 2021 r. i będą prowadzone do 31 grudnia 2021 r. Nowela ujednolica także stawkę wynagrodzenia dla rachmistrzów spisowych bez względu na metodę przeprowadzania przez nich wywiadu z osobami fizycznymi objętymi spisem powszechnym; wyniesie ona 6 zł brutto za każdy przeprowadzony wywiad bezpośredni albo telefoniczny, skutkujący prawidłowym spisaniem danej osoby fizycznej.

Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań jest przeprowadzany co 10 lat. Tegoroczny ma być przeprowadzony metodą „obowiązkowego samospisu internetowego”, polegającą na udzieleniu odpowiedzi za pośrednictwem interaktywnej aplikacji dostępnej na stronie internetowej GUS. Jeżeli ktoś nie będzie w stanie udzielić odpowiedzi za jej pośrednictwem, dane od takiej osoby zostaną zebrane metodą wywiadu bezpośredniego lub telefonicznego.

www.senat.gov.pl