Oświadczenie
Strony Samorządowej Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego
w sprawie
konieczności podjęcia natychmiastowych działań osłonowych dla samorządu terytorialnego
w związku ze skutkami ograniczeń wprowadzonych w ramach stanu epidemii
Przedłużający się kryzys spowodowany pandemią wirusa SARS-CoV-2 powoduje konsekwencje, którymi w coraz większym stopniu są dotknięte również społeczności lokalne w ich podstawowej formie organizacyjnej, jakimi są wspólnoty samorządowe – gminy, powiaty i województwa. Skutki ograniczeń są widoczne w lokalnych budżetach: w kwietniu wpływy z udziałów JST w podatku PIT były o ok. 40% niższe niż w kwietniu ub.r., a wpływy z udziałów w podatku CIT – średnio o ok. 31% niższe niż przed rokiem (dane dla okresu od stycznia do kwietnia). Dramatycznie spadły wpływy za niektóre usługi komunalne, zwłaszcza lokalny transport publiczny. W celu wsparcia naszych obywateli, zwłaszcza prowadzących działalność gospodarczą, wprowadzamy liczne ulgi w płatnościach na rzecz gmin, przede wszystkim w podatku od nieruchomości i opłatach dzierżawnych. Powoduje to dalsze ubytki w naszych dochodach własnych. Spadają one także dlatego, że nawet płatnicy nieobjęci wprowadzonymi ulgami nie dokonują wpłat, zapewne także z powodu trudności wynikających ze stanu epidemii.
Podejmowane do tej pory działania osłonowe objęły obywateli, podmioty gospodarcze, administrację rządową, inne dziedziny życia publicznego, natomiast – mimo zapewnień – nie zostały w nich uwzględnione postulaty samorządu terytorialnego, a więc egzystencjalne potrzeby naszych mieszkańców.
Oczekujemy natychmiastowej zmiany tego podejścia.
1. W dniu 14 maja br. Sejm RP rozpatrzy uchwałę Senatu zawierającą poprawki do ustawy o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2. Domagamy się zaakceptowania poprawek dotyczących jednostek samorządu terytorialnego i ich jednostek organizacyjnych:
- przesunięcia w czasie składania nowej deklaracji JPK VAT przez JST,
- zwolnienia wszystkich jednostek organizacyjnych samorządu terytorialnego oraz samorządowych osób prawnych z opłacenia należności z tytułu składek na obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz wypadkowe, dobrowolne ubezpieczenie chorobowe, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, należne za okres od dnia 1 marca 2020 r. do dnia 31 maja 2020 r.;
- przesunięcia w czasie terminu na przedstawienie raportu o stanie JST.
2. W dniu 14 maja br. Senat RP przyjął i skierował do Sejmu projekt ustawy o szczególnych rozwiązaniach dla samorządu terytorialnego związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem zakażenia wirusem SARS-CoV-2 oraz rozprzestrzenianiem się choroby wywołanej tym wirusem. Oczekujemy, że Sejm natychmiast przystąpi do rozpatrywania tego projektu i przyczyni się w ten sposób do wprowadzenia elementarnych działań osłonowych wobec polskich społeczności lokalnych i regionalnych. Pragniemy podkreślić, że zawarty w nim pakiet rozwiązań był przez nas zgłaszany, także do strony rządowej, od wielu tygodni. Niektóre z tych poprawek Senat RP wprowadzał do kolejnych ustaw osłonowych, jednak były one z niezrozumiałych względów odrzucane przez Sejm.
3. Wyrażamy żal, że po raz kolejny tempo prac sejmowych nad projektem ustawy dotyczącej wyborów Prezydenta RP uniemożliwiło nam zgłoszenie naszych uwag do tego aktu prawnego, pomimo że jesteśmy uczestnikami procesu wyborczego. Dlatego deklarujemy, że w najbliższym czasie złożymy nasze uwagi do Senatu RP, który podjął już prace nad tą ustawą.
Poznań, 14 maja 2020 r.
W imieniu Unii Miasteczek Polskich, Unii Metropolii Polskich,
Związku Gmin Wiejskich RP, Związku Miast Polskich i Związku Powiatów Polskich
(-) Andrzej Porawski, Sekretarz Strony Samorządowej Komisji Wspólnej