Przyspieszenia nabrały prace w Parlamencie związane z nowelizacją Prawa energetycznego, m.in. w kierunku zwrotu gminom infrastruktury oświetleniowej oraz doprecyzowania definicji punktu świetlnego. – Skoro na gminach spoczywa obowiązek finansowania oświetlenia, to powinny posiadać narzędzia, aby go realizować, dlatego chcemy, aby lampy znów stały się ich własnością – przekonuje Marek Wójcik, pełnomocnik Zarządu Związku Miast Polskich ds. legislacyjnych, który stanął na czele parlamentarnego zespołu ekspertów. Zespół ten do końca czerwca br. ma przedstawić posłom projekt nowelizacji przepisów. Coraz bardziej realna staje się perspektywa rozwiązania wieloletniego problemu utrudniającego gminom efektywne realizowanie ważnego zadania własnego. Powinno to przynieść gminom wymierne korzyści finansowe, sięgające w dużych miastach nawet kilku milionów złotych rocznie!

Obecnie w większości gmin w Polsce właścicielem infrastruktury oświetleniowej są firmy energetyczne lub podmioty im całkowicie podporządkowane. Większość tej infrastruktury gminy z mocy ustawy przykazać musiały nieodpłatnie przedsiębiorstwom energetycznym. Jest obecnie dosyć powszechną praktyką tych przedsiębiorstw, podnoszenie wobec gmin argumentów, że ze względu na fakt, że są one właścicielem „dużej części” urządzeń oświetleniowych, to zgodnie z treścią prawa własności, gmina niebędąca właścicielem infrastruktury oświetleniowej, nie może bez zgody właściciela tych urządzeń organizować przetargów na dostawę energii elektrycznej do celów oświetleniowych oraz na konserwację tej infrastruktury energetycznej.

Stanowi to próbę zmonopolizowania rynku sprzedaży energii elektrycznej na potrzeby oświetlenia oraz wyłączenia mechanizmu wolnego rynku w odniesieniu do cen energii. W konsekwencji, gminy są zobowiązane do finansowania kosztów oświetlenia ulic, placów i dróg publicznych, nie będąc właścicielem infrastruktury oświetleniowej, która te drogi oświetla. Gminy nie mają przy tym uprawnienia do wyboru dostawców energii elektrycznej, za którą mają płacić. Nie mogą więc w żaden sposób wpływać na wysokość kosztów, jakie zmuszone są ponosić.

W tej sytuacji środowiska samorządowe proponują wprowadzenie wyraźnego przepisu, który nakaże przedsiębiorstwu energetycznemu nieodpłatnie udostępnić część infrastruktury służącej do dystrybucji energii elektrycznej, będącej własnością tego przedsiębiorstwa, aby umożliwić mocowanie punktów świetlnych oraz ich utrzymanie. Przepis ma też jednoznacznie przesądzać, że punkty świetlne nowo wykonane na części infrastruktury służącej do dystrybucji energii elektrycznej i będącej własnością przedsiębiorstwa energetycznego, stanowić będą własność podmiotu, na koszt którego zostały zrealizowane (a więc gminy).

Aby uregulować obecną sytuację własnościową dotyczącą punktów świetlnych, proponuje się wprowadzenie przepisu przejściowego, na podstawie którego zainteresowane gminy będą mogły, w terminie 36 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy nowelizującej, przejąć na własność od przedsiębiorstwa energetycznego punkty świetlne zlokalizowane na
terenie tej gminy (zarówno te, które zostały uprzednio nieodpłatnie przekazane przez gminę, jak i nowo wybudowane przez przedsiębiorstwa energetyczne). Rzecz jasna proces ten uwzględniać winien nakłady poniesione przez obie strony na budowę i utrzymanie infrastruktury oświetleniowej.

Polecamy artykuł w „Gazecie Prawnej”.