Przedstawiciele samorządów, rządu, organizacji pozarządowych, biznesu oraz społeczności ukraińskiej rozmawiali przy Samorządowym Okrągłym Stole we wrocławskiej Hali Stulecia o rozwiązaniach systemowych, które mają wesprzeć pomoc oferowaną uchodźcom z Ukrainy. Do uczestników przemówił Witalij Kliczko, mer Kijowa.
- Widzimy naszą przyszłość, jako członkowie europejskiej rodziny. Tak samo, jak Polska. Jesteście dla nas dobrym przykładem. Widzimy również teraz, kto jest prawdziwym przyjacielem, przyjacielem naszego kraju. Nigdy nie zapomnimy okazanej nam przez Was pomocy – powiedział szef Związku Miast Ukraińskich. - Wciąż walczymy. Nikt nie wie, jak długo jeszcze potrwa ta bezsensowna wojna. My jednak wiemy jedno: wygramy tę wojnę. Ponieważ stajemy w obronie praw człowieka, wolności prasy oraz wszystkich innych demokratycznych i podstawowych wartości, które są w Europie normalnością.
Głos zabrali prezydenci i burmistrzowie miast. Najpierw gospodarz. - Spotykamy się w dość szczególnym dniu. Dziś jest dzień Europy, której Ukraina jest integralną częścią. Znajdujemy się też w szczególnym miejscu, które zostało zaprojektowane przez Maksa Berga, jako świątynia wolności i demokracji, gdzie się rozmawia i poszukuje najlepszych rozwiązań. Zryw obywateli, organizacji pozarządowych i samorządów pomógł nam przyjąć miliony uchodźców, którzy uciekli przed wojną do naszego kraju. Teraz jest czas na myślenie o rozwiązaniach systemowych – mówił Jacek Sutryk, prezydent Wrocławia, członek Zarządu ZMP. Dodał: – Dlatego właśnie spotykamy się tutaj w tak licznym gronie. Poszukujemy rozwiązań i rekomendacji w różnych obszarach, które, mamy nadzieję, zostaną uwzględnione przez polski rząd, bo to on będzie ich adresatem i liczymy na to, że będą następnie wprowadzone do polskiego porządku prawnego.
Jak długofalowo pomóc uchodźcom? Odpowiedzi na to pytanie szukali uczestnicy 52-osobowego Samorządowego Okrągłego Stołu w Hali Stulecia. W niedzielę, 8 maja trwały rozmowy w 8 grupach (podstolikach), które zajmowały się różnymi aspektami pomocy uchodźcom dotyczącymi: integracji społecznej i działań obywatelskich, edukacji i nauki, rynku pracy i gospodarki, zdrowia i pomocy społecznej, wsparcia Ukrainy, mieszkalnictwa, finansów i legislacji, bezpieczeństwa i cyberbezpieczeństwa (więcej - Samorządowy Okrągły Stół w sprawie kryzysu migracyjnego (www.wroclaw.pl)). Z kolei w poniedziałek uczestnicy podzielili się tymi szczegółowymi rekomendacjami.
- O ile rozwiązania systemowe, zrównały w prawach naszych współbraci z Ukrainy, którzy przybyli do nas, o tyle nie mamy rozwiązań, które w tym względzie wspomogą samorządy. Do tego konieczna jest rozmowa i systemowe działania, o które wnioskujemy od początku kryzysu uchodźczego – powiedziała Hanna Zdanowska, prezydent Łodzi. – Dlatego tak ważne jest ustalenie zasad, na jakich w tej chwili będą wspomagane samorządy, żeby te trudne zadania, które w większości spoczęły na barkach samorządów, były zrealizowane jak najlepiej. Sprint społeczeństwo polskie z pewnością wygrało. Teraz przed nami maraton i musimy się do niego jak najlepiej przygotować.
W wydarzeniu wzięli udział również przedstawiciele społeczności ukraińskiej. - Jako Ukrainiec i mieszkaniec Wrocławia, bardzo dziękuję za ogromną pomoc Polakom. Jednak wyzwania przed nami są dłuższe niż przewidywaliśmy, dlatego obecnie pomaganie musi być wsparciem mądrym, a do tego potrzebna jest strategia i polityka migracyjna – stwierdził Artem Zozulia, prezes Fundacji Ukraina.
Jak zwracali uwagę uczestnicy Samorządowego Okrągłego Stołu, nie wiadomo, jak potoczą się losy Ukrainy, jednak polskie samorządy muszą być przygotowane na każdą okoliczność. - Musimy we współpracy ze środowiskiem ukraińskim oraz samorządami przejść do rozwiązań systemowych. Wszystko po to, abyśmy przez najbliższe miesiące, a nawet lata, mogli uniknąć jakichkolwiek napięć i abyśmy mogli spokojnie razem mieszkać do końca tej zbrodniczej wojny. Efekty naszej pracy chcielibyśmy przekazać prezydentowi Andrzejowi Dudzie, premierowi Morawieckiemu oraz marszałkom sejmu i senatu – podkreślał Jacek Jaśkowiak, prezydent Poznania.
Burmistrz Wieliczki, Artur Kozioł, omawiając rekomendacje dotyczące finansów i legislacji, wskazał, że niezbędne jest wyrównanie ubytków w dochodach JST pochodzących z podatku w PIT poprzez zwiększenie udziału w nim dla samorządów. Właściwie dzisiaj to prawie wszystkie wpływy z tego podatku powinny być w samorządzie. Zaproponował ponadto, aby zwiększyć odpis z PIT-u na organizacje pozarządowe z 1% na 2%, a także umożliwić przedsiębiorcom wsparcie dla tego sektora poprzez odliczenie 1% z podatku CIT .
Ważne informacje dotyczące finansowego wsparcia pomocy uchodźcom z Ukrainy przekazał europoseł Jan Olbrycht, który zaznaczył, że nie można czekać na nowe programy, dlatego że wymagają one zmiany budżetu UE, a na to muszą się zgodzić wszystkie państwa członkowskie, co może tak szybko nie nastąpić. Zwrócił uwagę, że pomoc uchodźców może być realizowana już dziś w Polsce ze środków pochodzących z niezakontraktowanych pieniędzy w ramach polityki spójności oraz z programu REACT UE. Oprócz tego powiedział, że wiele państw UE już dzisiaj pracuje nad zmianami w swoich KPO dostosowującymi do obecnej sytuacji, aby z tych środków można wspierać uchodźców i wspomagać usługi publiczne, z których na takich samych prawach jak mieszkańcy tych krajów mogą korzystać goście z Ukrainy.
Wśród zgłoszonych rekomendacji znalazły się m.in. takie postulaty jak: opracowanie polityki migracyjnej, budownictwo modułowe, umożliwienie adaptowania pustostanów, masowe kursy języka polskiego dla Ukraińców, stworzenie dostępnych dla JST baz danych, wsparcie dla przedsiębiorców tworzących nowe miejsca pracy, stworzenie systemu wsparcia w naszym systemie oświatowym dla dzieci ukraińskich korzystających z nauki online (np. nauka języka polskiego, półkolonie) czy wzmocnienie kadry specjalistycznej pomocy społecznej i medycznej.
Transmisje z tego wydarzenia można oglądać - https://www.facebook.com/ZwiazekMiastPolskich/live_videos/?ref=page_internal
W załączeniu - BIAŁA KSIĘGA
Zdjęcia: Urząd Miasta Wrocławia