VI Samorządowe Forum Kultury zostało zorganizowane przez Związek Miast Polskich we Włocławku.
Na Forum Kultury - jak co roku - przyjechali zarówno samorządowcy, szefowie i pracownicy miejskich instytucji kultury, jak i przedstawiciele środowiska naukowego. Spotkania te to typowe fora wymiany doświadczeń, rozmów o sukcesach i problemach, miejsca prezentowania dobrych praktyk.
W tym roku dzielono się doświadczeniami dotyczącymi organizacji w miastach festiwali. Pretekstem do rozmowy na ten temat był raport, jaki powstał w ramach ogólnopolskiego projektu „Oddziaływanie festiwali na polskie miasta. Studium kompetencji kadr sektora kultury oraz synergii międzysektorowej". Projekt zrealizował Związek Miast Polskich oraz Regionalne Obserwatorium Kultury UAM w Poznaniu. Jego celem było zbadanie szeroko rozumianych kompetencji kadr kultury organizujących festiwale artystyczne na terenie polskich miast, ze szczególnym uwzględnieniem kompetencji komunikacyjnych i metod oddziaływania na publiczność. Dużo miejsca poświęcono w badaniu relacjom festiwal-miasto. Łącznie zbadano 52 festiwale w różnej wielkości miastach w całej Polsce. Uczestników i organizatorów kolejnych 116 imprez festiwalowych poddano badaniu ankietowemu.
Na koniec projektu powstał kompleksowy raport, który ma posłużyć jako użyteczne narzędzie dla podmiotów organizujących festiwale w Polsce (instytucji publicznych, samorządów i organizacji pozarządowych), a także osób odpowiedzialnych za prowadzenie polityki kulturalnej i społecznej. Stanowi on również źródło wiedzy dla uczestników wydarzeń kulturalnych.
We Włocławku swoimi doświadczeniami z organizacji festiwali podzielili się przedstawiciele Częstochowy (festiwal Arteria), Bydgoszczy (Camerimage) i Torunia (Bella Skyway Festival). Mówili o korzyściach, jakie festiwale przynoszą miastom, o początkach i zmianach, jakie w nich zachodziły w kolejnych latach, o relacjach między samorządem a artystami i pomysłodawcami festiwali, o kosztach i zyskach oraz o społecznym, często trudnym odbiorze działań urzędników wokół organizacji festiwali.
Zwrócono uwagę, że festiwale to doskonały przykład na współpracę międzysektorową w miastach. Dynamika tego typu imprez, wielodyscyplinarność często wymusza takie wspólne działanie. Autorzy raportu podkreślali, że dla festiwalu dobrze jest, gdy wywodzi się z pewnych wartości ważnych dla danego miasta.
Dyskutowano o problemie festiwalizacji polskich miast. W dyskusji publicznej, także w mediach społecznościowych, pojawiają się zarzuty na ten temat. Urzędnicy samorządowi zajmujący się kulturą oraz szefowie miejskich instytucji kultury na co dzień w swojej pracy napotykają na problem, jak pogodzić całoroczną działalność placówek kulturalnych z jedną lub kilkoma dużymi, kosztownymi imprezami festiwalowymi. Często spotykają się z zarzutem - co wybrzmiało podczas Forum - że spore środki z budżetu miasta idą na festiwal, a co z pozostałą ofertą kulturalną miasta? Samorządowcy podkreślają, że procesu festiwalizacji nie da się zatrzymać, takie jest oczekiwanie mieszkańców. Jednocześnie zwracają uwagę, że festiwal dobrze zorganizowany, oparty na ciekawym pomyśle, interesujący dla publiczności, to niebywała promocja dla miasta, a co za tym idzie wpływy do kasy zarówno organizatorów tych imprez, jak i miejscowych hotelarzy, restauratorów i innych przedsiębiorców.
Podczas spotkania we Włocławku ogłoszono rozpoczęcie prac nad nowym projektem badawczym, który Związek Miast Polskich zrealizuje z Regionalnym Obserwatorium Kultury UAM. Tym razem przedmiotem badania będzie wpływ nowych instytucji kultury (nowych inwestycji) na miasta. Warto przypomnieć, że polskie samorządy w ostatnich latach wydatkowały na kulturę niemal tyle samo środków, co budżet centralny. Ubiegłoroczny spadek tych wydatków z 7,7 do 7 mld spowodowany był znaczącym ograniczeniem inwestycji w tę dziedzinę oraz zakończeniem perspektywy finansowej UE. Niemniej w polskich miastach w ostatnim okresie powstało sporo ciekawych i spektakularnych obiektów, które zdobywają nagrody i przyciągają uwagę zarówno mieszkańców, jak i turystów. Badacze chcą sprawdzić, czy te nowe, piękne instytucje kultury znajdą odbiorców swojej działalności i dadzą się zapełnić publicznością? Czy przyciągną tych, którzy dotąd z kultury nie korzystali ? Czy wzmocnią lokalną tożsamość mieszkańców ? Czy może nadmiernie obciążą miejskie budżety ?
Szersza relacja z dyskusji na Samorządowym Forum Kultury we wrześniowym "Samorządzie Miejskim".
(epe)
Czytaj więcej…
- Program Forum
- Raport z badań - Oddziaływanie festiwali na polskie miasta
- Prezentacje
- Oddziaływanie festiwali na polskie miasta - podsumowanie projektu
- Nowe lokowanie instytucji publicznych w miejskich ekosystemach kultury w Polsce
- Efekt Bilbao czy kult cargo - Nowe instytucje kultury jako aktywatory życia społecznego, kulturalnego oraz gospodarczego
- Wałbrzych
- Muzeum Miasta Turku im. Józefa Mehoffera
- Warszawa - Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN
- Płońsk - Miejskie Centrum Kultury
- Włocławek - Centrum Kultury "Browar B"