Jak może wyglądać Europa w 2050 roku? Jakie pułapki i zagrożenia na nią czyhają? Co mogą zrobić samorządy lokalne, aby ta przyszłość była jasna, zdrowa i zrównoważona? - nad tym zastanawiali się uczestnicy spotkania.

„The Talk”: dlaczego Europa potrzebuje silnego głosu lokalnego?

Podczas dyskusji panelowej „The Talk” podkreślano osiągnięcia samorządów lokalnych od czasu założenia CEMR w 1951 r. oraz znaczenie, jakie dla władz krajowych i unijnych ma zaangażowanie gmin i regionów, będących najbliżej obywateli.

Annemarie Jorritsma, członkini holenderskiego Senatu i była przewodnicząca CEMR, podkreśliła, że należy słuchać samorządów lokalnych jako tej władzy, która bezpośrednio angażuje obywateli na co dzień. - Poziom lokalny jest jedynym miejscem, gdzie spotykają się zwykli obywatele, a nie tylko ci, którzy reprezentują takie czy inne interesy - powiedziała.

Mer Poitier, Léonore Moncond'huy, należy do nowego pokolenia młodych polityków, którzy dostrzegli zagrożenie klimatyczne. Potwierdziła ona znaczenie, jakie ma CEMR dla wymiany dobrych praktyk i lobbowania na rzecz przybliżenia Unii Europejskiej obywatelom.

Moncond'huy chce praktycznych działań na rzecz zaangażowania obywateli i samorządów lokalnych w projekty UE, zwłaszcza w unijny program odbudowy po pandemii Next Generation. - Dążę do zacieśnienia relacji między Europą, obywatelami i przedstawicielami lokalnymi - powiedziała. - Niech samorządy mają większy i bardziej bezpośredni wpływ na zarządzanie projektami europejskimi, rok 2021 jest pod tym względem wielką szansą.

Christoph Schnaudigel, współprzewodniczący CEMR i przewodniczący powiatu Karlsruhe, podkreślił dotychczasowe osiągnięcia europejskich samorządów, zwłaszcza francusko-niemieckie pojednanie na szczeblu lokalnym oraz rozbudowę CEMR od lat 50. XX wieku: - Głównym osiągnięciem jest to, że stworzyliśmy wspólną platformę, na której możemy również bronić naszych wspólnych interesów.

Kształtowanie przyszłości poprzez działania związane z poprawą klimatu

Następnie dwaj burmistrzowie europejskich stolic, młoda działaczka na rzecz klimatu oraz pierwszy Komisarz UE z ramienia „millenialsów” wspólnie rozmawiali o zmianach klimatu i potencjale miast, młodych ludzi i innowacji, oraz temu, jak sprostać zagrożeniom. Przejście do zrównoważonej gospodarki będzie wymagało nie tylko zmian w rządzeniu i biznesie, ale także w stylu życia poszczególnych osób. Tylko jak można doprowadzić do takiej zmiany społecznej?

Mer Paryża, Anne Hidalgo potwierdziła, że miasta mogą odgrywać wiodącą rolę w rozwiązywaniu licznych kryzysów - środowiskowych, zdrowotnych, ekonomicznych i demokratycznych - z którymi borykają się nasze społeczeństwa. - Miasta mogą podejmować bardzo praktyczne działania polityczne - na przykład w zakresie mobilności, budownictwa i mieszkalnictwa, czy też partycypacji obywatelskiej - powiedziała. - Mamy szczęście w Europie, że prawie wszyscy burmistrzowie są zaangażowani w kwestie klimatyczne. Hidalgo zauważyła, że pomimo pewnych polemik w mediach, Paryżanie szeroko poparli zmiany w stylu życia, takie jak ruch pieszy i zwiększenie ruchu rowerowego.

Młoda polska aktywistka na rzecz klimatu, Katarzyna Smętek, przekonywała, że młodzi ludzie będą dziś kluczowym motorem zmian jako pokolenie energiczne, kosmopolityczne i zdolne do mobilizowania starszych - swoich rodziców i dziadków. - Ludzie powinni walczyć razem, by stawić czoła zmianom klimatu - powiedziała.

Fernando Medina, burmistrz Lizbony, przedstawił przegląd zagrożeń w okresie post-pandemicznym. Należą do nich presja ekonomiczna, aby powrócić do niezrównoważonego ekologicznie „życia jak dawniej”, ogromne szkody gospodarcze i społeczne oraz wzrost prawicowego populizmu. - Wielkim wyzwaniem jest przekształcenie ożywienia, jakie zaszło w kierunku znacznie bardziej zdecydowanych działań na rzecz klimatu, większego włączenia społecznego i bardziej demokratycznego uczestnictwa - powiedział.

Medina zauważył, że reakcja UE na pandemię była znacznie szybsza i bardziej pozytywna niż podczas kryzysu finansowego w latach 2010. Lizbona zdobyła upragnioną nagrodę Zielonej Stolicy Europy w 2020 r., co - jak przekonywał - nie było jedynie wyrazem uznania dla przeszłych działań na rzecz środowiska, ale miało na celu zbudowanie zorientowanej na przyszłość koalicji na rzecz działań w zakresie zdrowia i klimatu.

Virginijus Sinkevičius, 30-letni unijny Komisarz ds. środowiska, oceanów i rybołówstwa, podkreślił główne obszary działań na rzecz tworzenia zrównoważonych społeczeństw. Przekonywał do przejścia na bezodpadową gospodarkę cyrkulacyjną, inwestowania w technologie o zerowej emisji zanieczyszczeń oraz odwrócenia procesu utraty bioróżnorodności. Unijny Pakt Klimatyczny został opracowany właśnie po to, by zaangażować w te kwestie obywateli, przedsiębiorstwa i samorządy lokalne oraz wspierać niezbędną współpracę całego społeczeństwa. Optymistycznie ocenił zdolność samorządów lokalnych do wniesienia swojego wkładu. - Miasta są zawsze ośrodkami zielonych innowacji i nowych technologii - powiedział Sinkevičius. - To miejsca, w których naprawdę można zaobserwować ewolucję stylu życia.

„DiverCity”: Wykorzystanie szansy, jaką daje różnorodność

Naukowcy zauważają, że źle zarządzana, zwiększona różnorodność ma związek ze spadkiem zaufania społecznego. Tym ważniejsze jest więc odpowiednie prowadzenie polityki, aby jak najlepiej wykorzystać rosnącą różnorodność i jej potencjał.

Bart Somers, burmistrz Mechelen w Belgii, podzielił się swoimi doświadczeniami na temat tego, jak udało mu się osiągnąć sukces w swoim mieście, które jest obecnie niezwykle zróżnicowane. W istocie, podczas gdy Somers sam jest czternastym pokoleniem Mechelen, dziś połowa urodzonych tam osób ma obce pochodzenie.

Burmistrz podkreślił trzy kluczowe obszary działania: inwestowanie w policję i służby socjalne, aby miasto było bezpieczne i czyste (w przeciwnym razie mieszkańcy nie będą ufać władzom lokalnym i będą szukać kozła ofiarnego); promowanie równych szans i mobilności społecznej; oraz podejmowanie działań mających na celu społeczne mieszanie ludzi i zwalczanie segregacji. - W wielu europejskich miastach żyjemy w archipelagach monokulturowych środowisk - powiedział Somers. - W Mechelen staramy się mieszać szkoły i kluby sportowe, dzięki czemu ludzie nie są sobie obcy.

Prezydent Gdańska, Aleksandra Dulkiewicz, wspomniała zabójstwo swojego poprzednika, Pawła Adamowicza. Powiedziała, że obywatele zjednoczyli się po tej tragedii. - Pomimo silnie spolaryzowanego klimatu politycznego w kraju, często nieprzychylnego mniejszościom, Gdańsk stara się być wyraźnie przyjaznym miastem. - Każdego dnia staramy się krok po kroku tworzyć miasto, w którym otwartość i równe traktowanie wszystkich są częścią codziennego życia - powiedziała Dulkiewicz. - Chcę, aby Gdańsk był miejscem, w którym każda osoba czuje się jak w domu.

Noella Coursaris Musunka, międzynarodowa top-modelka i założycielka organizacji pozarządowej kształcącej afrykańskie dziewczęta, podzieliła się swoim doświadczeniem jako Europejki afrykańskiego pochodzenia i filantropki. Przekonywała o potrzebie poprawy podstawowej infrastruktury, takiej jak bieżąca woda, w Afryce, aby ułatwić rozwój i przyspieszyć edukację.

„Wyobraźmy sobie Europę w 2051 roku”: świat widziany przez futurystyczne okulary

Stratedzy przyszłości z citiesofpeople.com przedstawili przegląd historii rządów i pokazali, w jaki sposób myślenie przyszłościowe może umożliwić rozsądne planowanie długoterminowe. Przedstawiciele władz lokalnych zaprezentowali swoje własne wizje oparte na ich doświadczeniu politycznym.

James Jamieson, radny Central Bedfordshire i przewodniczący Local Government Association (LGA), podkreślił, że obserwujemy długoterminową zmianę w kierunku zdecentralizowanego rządzenia. Dzieje się tak, ponieważ obywatele mają większe zaufanie do władz lokalnych, a gminy były w stanie zmobilizować lokalne społeczności przeciwko COVID i na rzecz zrównoważonego rozwoju. - Technologia i telepraca umożliwiłyby również większej liczbie ludzi życie w mniejszych społecznościach. - Model przyszłości to połączona społeczność, a nie odgórny scentralizowany rząd - powiedział Jamieson.

Eva Maydell, bułgarska eurodeputowana i przewodnicząca Międzynarodowego Ruchu Europejskiego, podkreśliła znaczenie technologii przyszłości i przyjaznego podejścia do technologii w realizacji integracji i zielonej transformacji. Szczególnie optymistycznie oceniła perspektywę rewitalizacji obszarów wiejskich. - Mówiąc o Europie w 2051 roku, nie mam na myśli tylko większych miast - powiedziała Maydell. - Kluczowe jest, aby myśleć o pomocy obszarom wiejskim w utrzymaniu ich żywotności.

Burmistrz Salonik, Konstantinos Zervas, podkreślił kluczowe znaczenie miast, reprezentujących 3% powierzchni Ziemi i 72% emisji, oraz innowacji w walce z klimatem. - Zmiany klimatyczne i innowacje to dwa globalne mega trendy - powiedział. - Konieczne jest zbadanie, w jaki sposób te dwa czynniki oddziałują na siebie. Saloniki chcą wykorzystać swoją 24-wiekową historię, atrakcyjne nadmorskie położenie i 1 milion mieszkańców, aby stać się regionalnym centrum nie tylko turystyki, ale także najnowocześniejszych uniwersytetów i innowacji.

Gunn Marit Helgesen, współprzewodnicząca CEMR-u i wiceprzewodnicząca Kongresu Władz Lokalnych i Regionalnych (CLRAE), zamknęła obrady, wyrażając pozytywną opinię na temat przyszłego wkładu samorządów lokalnych i regionalnych w życie Europy. - Nasze priorytety polityczne oferują wielki potencjał dla zjednoczonej, pokojowej i demokratycznej Europy - powiedziała.

Przewodniczący Komitetu Regionów, Apostolos Tzitzikostas, dyrektor wykonawczy UN-Habitat Maimunah Mohd Sharif i przewodniczący UCLG, Mohamed Boudra przesłali gratulacje z okazji urodzin CEMR. Są one dostępne na kanale YouTube CEMR (https://www.youtube.com/user/cemrccre)

Więcej o historii i osiągnięciach CEMR znajdziecie Państwo tutaj.