Jak osiągnąć ambitne cele klimatyczne w miastach?
Komisja Klimatu ZMP wypracowała rekomendacje dla miast. Mają one wesprzeć budowanie proklimatycznych polityk miejskich i promowanie systemowych rozwiązań.
DG_Park_Zielona_005.jpg
fot. Archiwum UM Dąbrowa Górnicza

Niniejsze rekomendacje mają na celu wsparcie włodarzy gmin w zaadresowaniu zagadnień związanych ze zmianą klimatu w ramach pracy urzędów gmin w taki sposób, aby osiągnąć jak najlepsze efekty w działaniu na rzecz transformacji klimatycznej.

Rekomendacja 1

Kompetencje dot. Klimatu powinny zaczynać się na poziomie zarządczym gminy. Jeden członek zarządu lub osoba bezpośrednio podległa ma kompetencje i jest odpowiedzialna za kwestie klimatu/transformacji klimatycznej.

Rekomendacja 2

Proces inwestycyjny gminy. Potrafimy i oceniamy planowane inwestycje w gminie pod względem oddziaływania na klimat. Znamy to oddziaływanie i świadomie podejmujemy decyzję o podjęciu danej inwestycji lub rezygnacji z niej ze względu na jej wpływ na klimat.

Rekomendacja 3

Z uwagi na charakter działań dla klimatu nie mogą one zostać jedynie przypisane do jednego stanowiska, wydziału. Wówczas realizacja tych działań będzie miała ograniczoną skuteczność.

Rekomendacja 4

Strukturalne umiejscowienie zagadnień klimatycznych powinno mieć na celu oszczędne gospodarowanie zasobami. Skuteczne działanie na rzecz klimatu powinno w konsekwencji przynieść dla gminy korzyści w postaci oszczędności. Skuteczne działanie na rzecz klimatu przekłada się też na odczuwalne podniesienie jakości życia mieszkańców.

Rekomendacja 5

Transformacja klimatyczna wymaga od urzędu koordynacji horyzontalnej działań (osiągnięcie synergii działania na wszystkich poziomach zarządzania). W tym celu konieczne jest opracowanie i wdrożenie standardu działania uwzględniającego kwestie klimatyczne. Np. wprowadzenie standardu ochrony drzew w procesie inwestycyjnym.

Rekomendacja 6

Skuteczne działanie dla klimatu wymaga podnoszenia kompetencji z zakresu zmiany klimatu na wszystkich poziomach działania gminy, zaczynając od kadry zarządczej, w tym stanowisk wybieralnych w wyborach powszechnych.

Rekomendacja 7

W komunikacji z mieszkańcami skuteczne jest wykorzystanie języka korzyści pokazującego jak działania dla klimatu prowadzą do podnoszenia jakości życia mieszkańców miasta.

Rekomendacja 8

Skuteczne działanie dla klimatu wymaga działania w wielu sektorach. Zamknięcie tego zagadnienia wyłącznie na jeden wydział lub jednostkę nie pozwoli na osiągnięcie ambitnych celów. Działania w kierunku transformacji klimatycznej wymagają wyznaczenia zadań przede wszystkim w obszarach zieleni na terenie miasta, bioróżnorodności, energetyce, gospodarowania wodą, polityce transportowej, gospodarki obiegu zamkniętego, gospodarki odpadami, polityki przestrzennej. Tylko podejście kompleksowe można nazwać prowadzeniem polityki proklimatycznej przez gminę.

Rekomendacja 9

Polityka proklimatyczna gminy powinna znaleźć swoje miejsce w strategii rozwoju gminy i jej wizji rozwoju przekładającej się na cele strategiczne.

Rekomendacja 10

W realizacji działań dla klimatu pomocne będzie nawiązanie współpracy i wymiana doświadczeń z innymi jst., a w niektórych obszarach dla skuteczności działań współpraca ta może być niezbędna.

Rekomendacja 11

Warto przemyśleć priorytetyzowanie budżetu miasta ze względu na zadania dla klimatu (budżet zadaniowy).

Rekomendacja 12

Polityka proklimatyczna wymaga zapewnienia w urzędzie kompetencji sprawczych, np. myślenia o inwestycjach w kontekście ich wpływu na środowisko, myślenia o jakości zieleni miejskiej w kontekście prośrodowiskowym (nie tylko estetycznej lub rekreacyjnej).

Rekomendacja 13

Rekomendacja systemowa: skuteczną realizację na terenie gminy zadań proklimatycznych wsparłoby dopuszczenie możliwości uchwalenia standardów w formie prawa miejscowego w ustawie o planowaniu przestrzennym.

Rekomendacja 14

Rekomendacja systemowa: istotne jest nadanie gminie kompetencji umożliwiającej prowadzenie spójnej polityki energetycznej na obszarze gminy. Gminy powinny móc tworzyć własne strefy energetyczne, w tym móc rozwijać infrastrukturę energetyczną. Ten obowiązek powinien być sformułowany w ustawie prawo energetyczne. Gmina powinna także mieć możliwość uzyskiwania dochodów ze sprzedaży energii.


POZOSTAŁE ARTYKUŁY