Było to pierwsze od prawie roku posiedzenie Zarządu Związku, które odbyło się w mieście członkowskim w formule hybrydowej, gdyż w trakcie pandemii spotykano się tylko online. Będzie pewnie pamiętne również dlatego, że członkowie Zarządu przyjęli do Związku aż 8 nowych miast: Żarów, Otmuchów, Tuszyn, Pyrzyce, Muszynę, Koszyce, Kańczugę i Górę. Tym samym Związek będzie liczył najwięcej członków w swojej powojennej historii, czyli 349 miast. 

Na początku posiedzenia prezes ZMP, Zygmunt Frankiewicz wręczył prezydentowi miasta, Konradowi Pokorze okolicznościową statuetkę i pismo gratulacyjne z okazji 195. rocznicy nadania praw miejskich Zduńskiej Woli.

Zbieramy uwagi do aktualizacji KPM

W trakcie obrad w Zduńskiej Woli Zarząd ZMP ustalił, że będzie zbierał uwagi miast do projektu aktualizacji Krajowej Polityki Miejskiej (KPM) i rekomendacji 180 ekspertów reprezentujących różne środowiska, którzy przygotowali w kontekście kluczowych wyzwań propozycje rozwiązań do nowej KPM. Równocześnie wszystkich zainteresowanych tymi zagadnieniami zaproszono do udziału w kolejnym Forum Rozwoju Lokalnego, które odbędzie się 24 czerwca i zostanie poświęcone tworzeniu i efektywnemu wdrażaniu KPM oraz odniesieniu się do dotychczas zgłoszonych postulatów.

Konieczny szczelny system gospodarki odpadami

Członkowie Zarządu ZMP zabrali głos w sprawie planowanej nowelizacji ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Chociaż nie ma jeszcze ostatecznej wersji projektu (trwają bowiem prace Komisji Prawniczej w Ministerstwie Klimatu i Środowiska), to jednak już teraz samorządowcy z miast negatywnie odnoszą się do projektu, który umożliwia gminom nieograniczone subsydiowanie systemu odpadowego z innych środków budżetowych, co pozostaje w oczywistej sprzeczności z zasadą „zanieczyszczający” płaci wyrażoną w prawie unijnym i krajowym. W opinii Zarządu Związku dopłacanie do systemu będzie możliwe tylko dopiero wtedy, gdy będzie on szczelny, tzn. kiedy będą pobierane sprawiedliwe opłaty z nieruchomości niezamieszkałych, rekreacyjnych i system będzie domknięty, czyli zminimalizowana zostanie liczba niepłacących. To powinna być kardynalna zasada. - W każdym innym przypadku dopłaty gminy do systemu trafią tylko do tych, którzy płacą za mało, symbolicznie i do tych, którzy w ogóle nie płacą. – przekonywał Andrzej Porawski, dyrektor Biura ZMP. Stanowisko w tej sprawie zostanie przedstawione po upublicznieniu ostatecznej wersji projektu nowelizacji.

„Nie” dla ograniczania autonomii samorządów

Burmistrzowie i prezydenci zasiadający w Zarządzie ZMP stanowczo sprzeciwili próbom upartyjnienia i centralizacji systemu edukacji w Polsce. W wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów 8 czerwca br. została opublikowana zapowiedź projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo oświatowe oraz niektórych innych ustaw. Ministerstwo Edukacji i Nauki planuje dać kuratorom oświaty – przedstawicielom administracji centralnej - kompetencje do niemal swobodnego zawieszania bądź odwoływania dyrektorów szkół! Według projektu ustawy to przedstawiciele kuratoriów będą mieli także większość głosów w komisjach konkursowych wybierających dyrektorów. W podpisanym w imieniu Zarządu stanowisku (w załączeniu) prezes ZMP, Zygmunt Frankiewicz pisze: „Jesteśmy przeciwni ograniczaniu autonomii dyrektorów, nauczycieli, rad rodziców, uczniów oraz wspólnot lokalnych w działalności edukacyjnej i wychowawczej placówek oświatowych.(…) Planowane zmiany stanowią zamach na samorządowe szkoły, których prowadzenie jest zadaniem własnym gmin i powiatów. Szkoły samorządowe zostaną zastąpione szkołami scentralizowanymi, nauczającymi zgodnie z ideologią jednej partii, przychylnymi władzy i poddanymi politycznej kontroli. To rozwiązania szkodliwe dla polskiej edukacji, szkodliwe dla dzieci i młodzieży, nauczycieli oraz rodziców. To rozwiązania niezgodne z konstytucyjną zasadą pomocniczości, szanującą podmiotowość obywateli i ich wspólnot.”

Brak zgody na kolejne ubytki w dochodach JST

Zarząd stanowczo zaprotestował też przeciwko projektowi ustawy o zmianie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych (PiS), na mocy którego zwolnienie z opłat miałoby objąć grunty, budynki i budowle na obszarze części lotniczych lotnisk użytku publicznego, czyli także grunty niezabudowane. Zmiana ta nie doprecyzowuje przedmiotu zwolnienia, ale je rozszerza, co będzie się wiązać z ubytkami w dochodach gmin, które na swoich obszarach mają usytuowane lotniska. Przy okazji Zygmunt Frankiewicz, prezes ZMP przypomniał, że wciąż niezałatwiona pozostaje kwestia załatania luki podatkowej związanej z nieruchomościami kolejowymi, która oznacza dla niektórych gmin wielomilionowe straty w dochodach własnych (senacki projekt gotowej ustawy został złożony w Sejmie na przełomie roku).

Zarząd przychylił się do propozycji zawartej w projekcie ustawy – Prawo oświatowe (Lewica), która przewiduje zwiększenie godzin WF do 5, ale pod warunkiem, że zostaną na ten cel przeznaczone dodatkowe środki finansowe,

Projekty z uwagami

W sprawie projektów ustawy – Prawo energetyczne oraz ustawy o odnawialnych źródłach energii ustalono, że uwagi szczegółowe z miast zostaną przekazane m.in. do Ministerstwa Klimatu i Środowiska. Burmistrz Lublińca, Edward Maniura zaproponował m.in. przedłużenie o rok vacatio legis, co jest uzasadnione ze społecznego punktu widzenia. Adam Lewandowski, burmistrz Śremu alarmował natomiast, że w najbliższych czasach ochrona środowiska i wprowadzanie alternatywnych źródeł energii może stanowić znaczący problem dla mniejszych ośrodków ze względu na brak środków własnych na inwestycje.

W kwestii rozporządzeń - MRPiT ws. geodezyjnej ewidencji sieci uzbrojenia terenu oraz MI ws. szczegółowych warunków technicznych dla znaków i sygnałów drogowych oraz urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego i warunków ich umieszczania na drogach, z powodu wielu technicznych i szczegółowych uwag z miast, przedstawiciele miast członkowskich ZMP zdecydowali, że konieczne jest spotkanie robocze ekspertów z ZMP z autorami tych regulacji, aby uzgodnić zapisy. Pozytywnie natomiast został zaopiniowany projekt rozporządzenia MZ ws. systemu zarządzającego trybami obsługi pacjentów, które usprawni zarządzanie SOR-ami.

Przeciwko odmowom zatwierdzania taryf

Zarząd Związku przyjął również jako swoje dwa stanowiska wypracowane przez komisje związkowe. W pierwszym z nich, przygotowanym przez Komisji Gospodarki Komunalnej i Ochrony Środowiska ZMP w sprawie taryf dla zbiorowego zaopatrzenia w wodę oraz zbiorowego odprowadzania ścieków, wyrażono zdecydowany sprzeciw wobec coraz większej liczbie odmów zatwierdzenia taryf przez organ regulacyjny, czyli dyrektora regionalnego zarządu gospodarki wodnej Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie. Równocześnie władze ZMP występują przeciwko dalszym zmianom w tym systemie, które miałyby jeszcze bardziej ograniczać swobodę gmin i działających w jej imieniu podmiotów w zakresie wykonywania przedmiotowego zadania własnego. W szczególności negatywnie oceniają zapowiedzi zmian przepisów mające na celu jakiekolwiek nieuzasadnione merytorycznie ujednolicanie stawek opłat za zbiorowe zaopatrzenie w wodę lub zbiorowe odprowadzanie ścieków, skutkujące bezpodstawnym zaniżaniem kosztów dla mieszkańców jednych gmin kosztem mieszkańców innych. Tego typu propozycje pozostają w oczywistej sprzeczności z fundamentalnymi założeniami systemu.

Odznaki dla strażników

Drugie z zaakceptowanych przez Zarząd ZMP stanowisk dotyczy inicjatyw legislacyjnych Komisji Bezpieczeństwa i Porządku Publicznego ZMP w sprawie zmian w ustawach o utrzymaniu czystości i porządku w gminach i o strażach gminnych oraz projektu rozporządzenia w sprawie ustanowienia Odznaki Honorowej za Zasługi dla Straży Miejskiej (Gminnej), który powstał w Prefekturze Województwa Łódzkiego Krajowej Rady Komendantów Straży Miejskich i Gminnych RP. Chodzi o doprecyzowanie odpowiedzialności za przestrzeganie przepisów ustawy ucpg w obrębie placów budów oraz wprowadzenie nowego rozwiązania, które ma skutecznie przeciwdziałać zanieczyszczeniu dróg przez pojazdy i maszyny obsługujące inwestycje, o umożliwienie nagrywania przez strażników municypalnych podejmowanych interwencji, a także ustanowienie Odznaki Honorowej Zasługi dla Straży Miejskiej (Gminnej).

Przed posiedzeniem Zarządu Związku odbył się briefing prasowy dla lokalnych mediów z udziałem m.in. prezesa ZMP - Zygmunta Frankiewicz i prezydenta Zduńskiej Woli - Konrada Pokory na temat aktualnych spraw, którymi zajmuje się obecnie Związek.

Joanna Proniewicz
rzecznik prasowa ZMP

Załączniki:
Stanowisko ZMP - Prawo oświatowe
Stanowisko ZMP - odznaka honorowa
Stanowisko ZMP - zmiany w ucpg - place budów i nagrywanie interwencji przez strażników