Z Zarządu ZMP w Tomaszowie Mazowieckim
Zarząd ZMP podczas posiedzenia 15 marca w Tomaszowie Mazowieckim podjął stanowisko w sprawie konieczności wydłużenia terminu przyjęcia przez gminy ogólnych planów zagospodarowania przestrzennego.
20240315_150426.jpg
fot. J. Proniewicz

Konieczne odroczenie terminów

Członkowie Zarządu Związku wnioskują o dokonanie niezbędnej i oczekiwanej przez miasta zmiany terminu przyjęcia ogólnych planów zagospodarowania przestrzennego o co najmniej jeden rok. Ich zdaniem, ustalony w KPO termin realizacji kamienia milowego w postaci reformy planowania przestrzennego nie został do­trzymany. Zmiany ustawy weszły w życie z półrocznym opóźnieniem (24 września 2023 r.). Nadal trwa proces wydawania aktów wykonawczych, nieodzownych do opracowania planów ogólnych. Opóźnienie wynosi zatem co najmniej 1 rok. Zwrócono ponadto uwagę, że harmonogram realizacji inwestycji stanowiących wdrożenie reformy przewiduje, że do połowy 2026 r., tzn. pół roku po upływie terminu ustawowego, tylko 80 procent gmin przyjmie plany ogólne. „Nowe rozwiązania prawne są ściśle powiązane również ze zmianami dotyczącymi planowanie rozwoju przez miasta i gminy. W dodatku zmiany w ustawie, wskazane w opisie reformy, zamieszczonym w załączniku do KPO, ustanawiają nowe, bardzo wymagające standardy w zakresie partycypacji interesariuszy w procesie planowania oraz w zakresie dostępu do czytelnych, cyfrowych i rzetelnych informacji na temat zagospodarowania terenu w gminach.” – powołali argumenty w stanowisku, które jednoznacznie uzasadniają konieczność uwzględnienia ww. wniosku, który jest zbieżny z wnioskami zgłaszanymi przez miasta i gmin oraz inne zainteresowane środowiska. Więcej w załączonej informacji oraz w stanowisku.

Zarząd poparł też odsunięcie terminu wejścia w życie rozporządzenia MRiT z dnia 27 października 2023 r. zmieniającego rozporządzenie ws. warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, popierając postulat zgłoszony przez Polski Związek Firm Deweloperskich oraz środowiska architektów i urbanistów, a także miasta. Uznano, że warto rozmawiać o zmianie warunków, ale czas na dostosowanie jest zbyt krótki. To ważna i pilna zmiana. Zgodnie z przepisami, rozporządzenie to ma wejść w życie 1 kwietnia 2024 r., czyli już za miesiąc. Tak krótki czas to realne zagrożenie dla szeregu inwestycji mieszkaniowych prowadzonych przez samorządy. W toku trwających prac legislacyjnych termin wejścia w życie był zmieniany kilkukrotnie, co powodowało, że adresaci tych zmian nie mieli odpowiedniej świadomości, kiedy realnie mają się na nowe przepisy przygotować. Inwestorzy samorządowi otrzymali jedynie 5 miesięcy na dokończenie i kompletne złożenie projektów planowanych inwestycji w trybie dotychczasowym przepisów. Ten okres jest oderwany całkowicie od czasu przygotowania procesów budowlanych w Polsce. Dlatego zaproponowano wystosowanie pisma do ministerstwa z wnioskiem o przesunięcie daty wejścia w życie ww. rozporządzenia na koniec 2024 r. Wniosek ZMP do MRiT w załączeniu.

Projekty z uwagami

Zarząd zdecydował o przekazaniu uwag z miast do projektu ustawy o zmianie ustawy – Prawo budowlane (MRiT). W projekcie nie uwzględniono wymogów, jakie musi spełniać projektant opracowujący projekt architektoniczno-budowlany. Ponadto zbędny jest zapis, który dotyczy konieczności dołączenia opinii do zgłoszenia przebudowy budynku. Za kontrowersyjny uznano art. 3 pkt 7, którego wprowadzenie w opinii samorządowców z miast może znacząco utrudnić oraz wydłużyć w czasie, a w skrajnym przypadku spowoduje zablokowanie budowy małych przydomowych instalacji wiatrowych wytwarzających energię elektryczną. Z krytyką spotkał się też zapis traktujący montaż klimatyzatora jako roboty budowlane, które wymagają zgłoszenia – to zbyt daleko idąca ingerencja legislacyjna. Samorządowcy zasiadający w Zarządzie postanowili również przekazać uwagi do autorów projektu ustawy o ochronie osób zgłaszających naruszenia prawa, który wzmacnia sygnalistów.

Kompleksowo o asystencji

W kwestii prezydenckiego projektu ustawy o asystencji osobistej osób z niepełnosprawnościami członkowie Zarządu zaproponowali przekazać zgłoszone uwagi z miast. Projekt ustawy zmierza do systemowego uregulowania w Polsce korzystania przez osoby z niepełnosprawnościami z usługi asystencji osobistej i stworzenia w ten sposób trwałych warunków dla osób z niepełnosprawnościami do realizacji możliwie pełnego samodzielnego życia. Projekt realizuje jedno ze zobowiązań, jakie państwo polskie przyjęło na siebie, ratyfikując w 2012 r. Konwencję ONZ o prawach osób niepełnosprawnych, sporządzoną w Nowym Jorku dnia 13 grudnia 2006 r. W projekcie zostało określone, że usługa asystencji będzie mogła obejmować: czynności samoobsługowe, w tym utrzymanie higieny osobistej, prowadzenie gospodarstwa domowego, komunikowanie się z otoczeniem; poruszanie się i przemieszczanie, podejmowanie aktywności życiowej społecznej i zawodowej.

Zarząd zwrócił uwagę na bardzo szeroki zakres obowiązków asystenta. Poważnym mankamentem tej regulacji jest brak OSR, szczególnie w kontekście tego, że zwiększa się zakres obowiązków asystenta, co wiąże się ze wzrostem kosztów tych zadań. Zdaniem samorządowców z miast, warto połączyć ten projekt z projektami przygotowanymi w KPRM, które koordynuje minister do spraw polityki senioralnej, Marzena Okła-Drewnowicz.

„Nie” dla nadregulacji

Z kolei negatywnie burmistrzowie i prezydenci z miast zaopiniowali projekt przygotowany przez grupę posłów PIS o zmianie ustawy o zmianie ustawy o świadczeniu pieniężnym z tytułu pełnienia funkcji sołtysa. (druk 211), uzasadniając to tym, że zmiany są zbyt daleko idące. W projekcie ustawy zaproponowano zmianę dotyczącą warunku odnoszącego się do długości pełnienia funkcji sołtysa, tj. wskazano, że okres ten powinien trwać nie krócej niż 90 miesięcy. Proponowane zmiany umożliwią przyznanie świadczenia pieniężnego tym sołtysom, którzy pełnili tę funkcję na podstawie ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym przez okres nie krótszy niż 90 miesięcy, a także przed 1990 r., a następnie kontynuowali ją po wejściu w życie ustawy o samorządzie gminnym.

Stanowczo negatywnie zaopiniowano projekt ustawy o Krajowym Rejestrze Osób Pełniących Niektóre Funkcje Publiczne (PiS) ze względu na zbyt szeroki zakres danych i ewidentną nadregulację. Rejestr w zakresie JST dotyczy radnych, wójtów, burmistrzów, prezydentów, członków zarządu powiatu i województwa, członków organów związków międzygminnych, związków powiatów, związków powiatowo-gminnych i związków metropolitalnych, członków zarządów i rad nadzorczych spółek handlowych JST lub osób prawnych utworzonych przez JST. Osoby wymienione w katalogu będą zobowiązane do udostępnienia w rejestrze: imienia i nazwiska. numeru PESEL (niejawny), miejsca zamieszkania (niejawne), określenia pełnionej funkcji, imię i nazwisko małżonka, wstępnych i pełnoletnich zstępnych pierwszego stopnia oraz pełnoletniego rodzeństwa, z wyszczególnieniem stopnia pokrewieństwa pełniących funkcję w spółkach, oraz kopie oświadczeń majątkowych. To absurd i paranoja stwierdzili przedstawiciele miast członkowskich ZMP.

Taką samą opinię uzyskał projekt ustawy o ograniczeniu biurokracji i barier prawnych (PiS), który zmienia 27 aktów prawnych – Kodeks cywilny, ustawę o podatku od spadków i darowizn, ustawę o podatkach lokalnych, prawo o notariacie, ustawę o SKO, i kilkanaście innych. Założenia projektowanych zmian mają bardzo rozproszony charakter i wprowadzają chaos.

W opinii Zarządu także projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu naprawy ładu korporacyjnego w spółkach z udziałem Skarbu Państwa (Polska 2050 - Trzecia Droga) należy ocenić negatywnie, gdyż ogranicza konstytucyjne wolności obywateli i nagradza biernych obywateli. Może przyczynić się do stworzenia korporacyjnej grupy członków rad nadzorczych. Projekt przewiduje zastąpienie dzisiejszej Rady do spraw spółek z udziałem Skarbu Państwa i państwowych osób prawnych Komitetem Dobrego Zarządzania. Komitet ma się składać z siedmiu członków, powoływanych na jedną 5-letnią kadencję przez rząd. Kandydatów do niego będą mogły zgłaszać wyłącznie związki zawodowe, organizacje pracodawców i rektorzy niektórych uczelni. W spółkach, w których jedynym udziałowcem lub akcjonariuszem jest państwo, projekt określa liczbę członków rad nadzorczych (7, w tym 3 niezależnych). W stosunku do członków niezależnych utrzymuje się wymogi, określane w obecnych przepisach, a dodatkowo ustala się, że nie mogą być oni członkami partii politycznych, w okresie pięciu lat wstecz nie mogą wykonywać mandatu posła, senatora, europosła lub radnego. Podobnie, w okresie pięciu lat przed powołaniem, nie mogą być zatrudnieni przez partię polityczną na podstawie umowy o pracę, umowy zlecenia albo innej umowy o podobnych charakterze.

W obronie średnich miast

Natomiast w kwestii rozporządzenia MFiPR w sprawie udzielania pomocy publicznej, pomocy de minimis oraz pomocy de minimis na usługi świadczone w ogólnym interesie gospodarczym w ramach Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy, Zarząd postanowił wystosować pismo do ministerstwa w obronie miast tracących funkcje społeczno-gospodarcze. Projektowane rozporządzenie będzie regulowało warunki i tryb udzielania pomocy w ramach Polsko-Szwajcarskiego Programu Rozwoju Miast. Miasto Wałbrzych zdecydowanie negatywnie oceniło zapisy mówiące o różnicowaniu poziomu wsparcia średnich miast tracących funkcje społeczno-gospodarcze lub ich spółek w zależności od położenia w tym czy innym województwie; dotyczy to 17 miast w województwie dolnośląskim. W myśl zapisów średnie miasta z województw dolnośląskiego i wielkopolskiego uzyskają z programu o 10 pkt procentowych mniej niż inne miasta podobnego typu, lecz położone w innych województwach. 

Pozytywne opinie

Akceptację uzyskał projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks wyborczy (KO), który zakłada rozszerzenie katalogu osób uprawnionych do głosowania korespondencyjnego w wyborach powszechnych. Wprowadzone zmiany uprawniają każdego kto posiada prawo wyborcze do wyboru formy głosowania (korespondencyjnie, bądź tradycyjnie w lokalu). Projektodawcy jako główną determinantę przedmiotowych zmian wskazują zwiększenie frekwencji wyborczej. Pozytywną opinię Zarząd ZMP wydał w stosunku do projektu rozporządzenia Ministra Cyfryzacji w sprawie rodzaju i zakresu danych udostępnianych z Centralnej Ewidencji Pojazdów. 

Natomiast zdaniem Zarządu ZMP, rozporządzenie MSWiA w sprawie warunków technicznych i warunków technicznych użytkowania budowli ochronnych należy opiniować razem z ustawą o ochronie ludności, nad którą trwają prace w MSWiA.

Joanna Proniewicz, rzecznik prasowa ZMP

Załączniki:
Plany ogólne - informacja i stanowisko ZMP
Stanowisko Zarządu ZMP w sprawie konieczności wydłużenia terminu przyjęcia przez gminy ogólnych planów zagospodarowania przestrzennego
Wniosek ZMP do MRiT w sprawie o rozważenia przesunięcia wejścia w życie rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie


POZOSTAŁE ARTYKUŁY