Stanowisko Zarządu Związku Miast Polskich 

w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach

Zarząd Związku Miast Polskich, na podstawie rekomendacji Komisji Gospodarki Komunalnej i Ochrony Środowiska ZMP oraz współpracujących z nią ekspertów, negatywnie ocenia projekt nowelizacji ustawy z dnia 13 września 1996 roku o utrzymaniu czystości i porządku w gminach* opublikowanej 30.10.2025 r. (UD 252). Jednocześnie ze zrozumieniem odnosi się do samej propozycji punktowych zmian w ustawie, mających na celu możliwie szybkie skorygowanie w niezbędnym zakresie obecnie obowiązujących przepisów i zwiększenie ich efektywności.

W załączniku do stanowiska odniesiono się szczegółowo do konkretnych propozycji zawartych w projekcie ustawy nowelizującej. Jedynie niektóre pojedyncze rozwiązania zgodne są z oczekiwaniami środowisk samorządowych. W szeregu przypadków, bazując na zasadniczo dobrej diagnozie obecnego stanu, Ministerstwo Klimatu i Środowiska proponuje rozwiązania, które mogą przynieść skutki skrajnie odmienne od zakładanych.

Zarząd podkreśla przy tym, iż projekt ustawy wymaga uzupełnienia o kwestie mające istotne znaczenie dla sprawnego funkcjonowania gminnych systemów odpadowych. Najważniejsze z nich zostały wyszczególnione w załączniku do stanowiska. Prócz nich istnieje szereg innych zagadnień wymagających rzetelnej dyskusji pomiędzy przedstawicielami środowisk samorządowych a Ministerstwem.

Rozpoczęcie prac nad projektem kolejnej, doraźnej nowelizacji UCPG jeszcze bardziej wzmacnia - formułowany od wielu lat przez Związek Miast Polskich i inne organizacje samorządowe - postulat rozpoczęcia prac nad całkowicie nową ustawą stanowiącą podstawę funkcjonowania gminnych systemów gospodarki odpadami komunalnymi.

Jednocześnie Zarząd Związku Miast Polskich niezmiennie apeluje o jak najszybsze zakończenie prac nad ustawą dotyczącą Rozszerzonej Odpowiedzialności Producenta, która powinna być fundamentem całego systemu odpadowego i stanowić punkt wyjścia do kolejnych zmian w gospodarce odpadami, w tym punktowych zmian w UCPG. Jednocześnie zmiany w UCPG, wprowadzane ustawą dotyczącą ROP, powinny być skoordynowane i spójne z opiniowanym projektem ustawy nowelizującej.

Jak najszybciej powinny także zostać uchwalone przepisy dotyczące obniżenia w 2025 roku poziomu przygotowania do ponownego użycia i recyklingu z 55% na 50%. Ministerstwo Klimatu i Środowiska powinno podjąć zdecydowane działania umożliwiające obniżenie poziomów również w kolejnych latach, przy jednoczesnym ujednoliceniu metodyki obliczania tych poziomów.

Zarząd Związku Miast Polskich apeluje jednocześnie o wzmocnienie rzeczywistego dialogu pomiędzy środowiskami samorządowymi a Ministerstwem Klimatu i Środowiska w sprawach z zakresu szeroko rozumianej gospodarki odpadami komunalnymi, w tym o rzeczywiste wypracowywanie rozwiązań w ramach Zespołu doradczego do spraw systemowych rozwiązań w gospodarce odpadami komunalnymi. Zarząd ZMP negatywnie ocenia fakt, iż tak ważny i potrzebny projekt zmian w UCPG nie był przedmiotem pogłębionych analiz ze strony Zespołu.

Za Zarząd

(-) Arkadiusz Chęciński

Wiceprezes Związku

Kraków, 18 listopada 2025 roku

* tj. Dz. U. z 2025 r. poz. 733 z późn. zm. – dalej: UCPG

Więcej (Załącznik do stanowiska Zarządu Związku Miast Polskich w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach – uwagi szczegółowe) - TUTAJ.

Załączniki:
Stanowisko wraz z załącznikiem