Od 1 stycznia 2023 r. status miasta otrzyma 15 miejscowości:

1) Miękinia – w powiecie średzkim, w województwie dolnośląskim;

2) Jeżów – w powiecie brzezińskim, w województwie łódzkim;

3) Dąbrowice - w powiecie kutnowskim, w województwie łódzkim;

4) Rozprza – w powiecie piotrkowskim, w województwie łódzkim;

5) Ujazd – w powiecie tomaszowskim, w województwie łódzkim;

6) Książ Wielki – w powiecie miechowskim, w województwie małopolskim;

7) Czarny Dunajec –w powiecie nowotarskim, w województwie małopolskim;

8) Latowicz – w powiecie mińskim, w województwie mazowieckim;

9) Bodzanów – w powiecie płockim, w województwie mazowieckim;

10) Jastrząb – w powiecie szydłowieckim, w województwie mazowieckim;

11) Jadów – w powiecie wołomińskim, w województwie mazowieckim;

12) Włodowice – w powiecie zawierciańskim, w województwie śląskim;

13) Łopuszno – w powiecie kieleckim, w województwie świętokrzyskim;

14) Piekoszów – w powiecie kieleckim, w województwie świętokrzyskim;

15) Miasteczko Krajeńskie – w powiecie pilskim, w województwie wielkopolskim.

Zespół ds. Ustrojowych wydał wiążącą opinię w tej sprawie (na podstawie upoważnienia Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego z 22 czerwca br.),  zgodnie z propozycją zawartą w projekcie rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie ustalenia granic niektórych gmin i miast oraz nadania niektórym miejscowościom statusu miasta.

Potrzebne zmiany systemowe ws. zmian granic

Zespół opiniował też propozycje zmiany granic gmin. O ile zmiany granic w obrębie gmin miejsko-wiejskich nie budzą kontrowersji i przebiegają zgodnie z potrzebami rozwojowymi miast, ponieważ zachodzą w granicach jednej gminy, o tyle w przypadku miast z tzw. gminami obwarzankowymi dochodzi do dużych sporów na tym tle.

- Układ gmina miejsko-wiejska jest naturalny i taki powinien zostać stworzony w każdym miejscu w Polsce - podkreślił Andrzej Porawski, dyrektor Związku Miast Polskich.

Również Zarząd Związku Miast Polskich w przyjętym 8 lipca br. w Suwałkach stanowisku zwraca uwagę, że konieczne są zmiany systemowe dotyczące zmian granic, dotyczące przede wszystkim:

"- ustawowego wprowadzenia efektywnych mechanizmów współpracy w miejskich obszarach funkcjonalnych, w tym zwłaszcza w obszarach metropolitalnych, w taki sposób, aby granice administracyjne nie stanowiły bariery ich rozwoju (zgodnie z przyjętą właśnie przez rząd Krajową Polityką Miejską 2030);

- uznania procesów urbanizacyjnych za naturalny element rozwoju terytorialnego, którego obiektywnym następstwem mogą i powinny być zmiany granic administracyjnych jednostek zasadniczego podziału terytorialnego państwa."

Przed laty głośno było o sporach między Opolem czy Rzeszowem a otaczającymi je gminami o poszerzenie granic miast. W tym roku dyskusje wywołały wnioski o zmianę granic między miastem Sanok a gminą Sanok, miastem Słupsk i gminą Słupsk czy Mielnem a Sianowem. Nie udało się wypracować kompromisu podczas spotkania Zespołu. Próby mediacji między miastami a gminami podjęli się Jacek Karnowski, współprzewodniczący Zespołu ze strony samorządowej oraz Marek Wójcik, sekretarz strony samorządowej. Ustalono, że te sporne kwestie zostaną przedstawione na KWRiST 19 lipca br., która je ostatecznie zaopiniuje. Następnie projektem zajmie się Rada Ministrów, która podejmie decyzję do 31 lipca br.

Jednocześnie prezydent Karnowski zaapelował w imieniu strony samorządowej do Rady Ministrów, by w przyszłym roku - wyborczym (lub poprzedzającym rok wyborczy) - nie przeprowadzać zmian granic. Wyjątkiem może być sytuacja, gdy obie strony porozumieją się w sprawie zmiany granic.

hh