Centrum Wsparcia Doradczego to nowatorski projekt doradczy, który wspiera partnerstwa samorządów lokalnych. Do jego realizacji Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej zaprosiło Związek Miast Polskich oraz Fundację Fundusz Współpracy.

Głównym celem CWD jest wsparcie modelu partnerstw samorządów lokalnych i współpracy ponadlokalnej ponad granicami administracyjnymi pojedynczych samorządów.

Wsparcie w ramach projektu jest kierowane do powiatów i gmin, które w największym stopniu dotykają problemy o charakterze społecznym czy gospodarczym. Do projektu włączono 76 partnerstw z samorządów lokalnych w 16 regionach, które z własnej inicjatywy zawiązały partnerstwa na obszarach strategicznej interwencji: obszarach zagrożonych trwałą marginalizacją i miastach średnich tracących funkcje społeczno-gospodarcze.

Centrum Wsparcia Doradczego to innowacyjny projekt, w którym samorządy lokalne mogły liczyć na pomoc ekspertów w zakresie rozwoju swoich kompetencji. Projekt realizowany był od 2020 r. – najpierw jako pilotaż CWD, a obecnie do końca czerwca 2023 r. – jako CWD Plus.

Podczas konferencji podsumowującej obecną drugą edycję projektu, która 19 i 20 czerwca odbyła się w Katowicach, Renata Calak, dyrektor Departamentu Strategii w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej ogłosiła, że projekt CWD Plus będzie przedłużony – do końca obecnego roku.

Minister Grzegorz Puda poinformował, że MFiPR planuje przedłużenie doradztwa w ramach projektu CWD o kilka miesięcy, tak aby wesprzeć partnerstwa w dokończeniu najważniejszych procesów.

- Liczę, że w wyniku projektu CWD Plus zdecydowana większość partnerstw – o ile nie wszystkie – będą dalej współpracować, wdrażać zintegrowane projekty i tym samym popularyzować model partnerskiej współpracy w Polsce. Jest to najbardziej efektywny sposób podnoszenia jakości życia mieszkańców – powiedział.

Projekt w liczbach

Cały projekt CWD to 18 miesięcy pracy w jego pierwszej edycji i 14 miesięcy w obecnej II części. W tym czasie 76 partnerstw samorządowych z całej Polski otrzymało wsparcie doradcze: 27 partnerstw zyskało wsparcie strategiczne przy opracowaniu strategii terytorialnej pod instrument ZIT lub IIT lub strategii rozwoju ponadlokalnego, a kolejnych 38 partnerstw wspartych zostało doradztwem projektowym przy opracowaniu dokumentacji technicznej dla wybranych we współpracy samorządów w partnerstwie projektów oraz wsparcie instytucjonalizacji tych partnerstw. W ramach CWD Plus zlecono wykonanie 70 specjalistycznych ekspertyz wymaganych do realizacji kluczowych projektów wybranych przez partnerstwa. W ramach doradztwa strategicznego z kolei opracowano 27 strategii partnerstw, w tym 11 strategii rozwoju ponadlokalnego, 8 strategii terytorialnych ZIT ( w tym 4 z modelem funkcjonalno-przestrzennym), 5 strategii terytorialnych IIT ( w tym 2 z modelem funkcjonalno-przestrzennym).

Ważnym komponentem programu była instytucjonalizacja partnerstw. Jak dotąd 55 z nich sformalizowało swoją współpracę. 33 zawiązały porozumienia, 17 powołało do życia stowarzyszenia, a 5 zawiązało związki samorządowe. W kolejnych 22 partnerstwach trwa jeszcze proces uzgodnień formy ich stałej współpracy.

Łącznie w II edycji projektu uczestniczy 769 partnerstw zrzeszających 77 powiatów i 692 gminy. Prawie 50% z nich to obszary strategicznej interwencji. Na terenie partnerstw mieszka 7,5 mln osób – to 20% ludności Polski. Wszystkie partnerstwa zajmują obszar 105 tys. kilometrów kwadratowych.

Projekt, który wyprzedził rzeczywistość

Minister Grzegorz Puda zwrócił uwagę podczas konferencji w Katowicach, że podejście stosowane w projekcie CWD Plus przełamuje dotychczasowe utarte schematy wsparcia rozwoju obszarów słabszych gospodarczo. - Główne cele tej ponadlokalnej współpracy to poszukiwanie najlepszych rozwiązań wspólnych problemów, wykorzystywanie potencjałów rozwojowych oraz wymiana doświadczeń w procesie planowania strategicznego i wdrażania wspólnych projektów. Pozytywne efekty tej współpracy będą odczuwalne dla mieszkańców – mówił.

Z kolei Jarosław Komża, koordynator merytoryczny projektu ze strony Związku Miast Polskich zwracał uwagę, że projektu uszytego na taką skalę jeszcze w Polsce nie było. – Jego uczestnicy to awangarda, a sam projekt wyprzedził rzeczywistość – mówił. – Przez dwa lata 80 osób – doradców partnerstw z ZMP wykonało ciążką i trudną pracę, ale była ona ciekawa i niezwykle satysfakcjonująca.

Od projektu do procesu

Przyszłość projektu to wyzwania długofalowe. Dla partnerstw to wdrożenie wybranych przez nie projektów w życie. To oznacza budowanie kolejnych pól współpracy oraz utrwalenie relacji zawiązanych podczas dotychczasowego współdziałania. – Wyzwaniem jest pogłębianie idei partnerstwa, bo ciągle uczymy się ze sobą współpracować – mówi Ryszard Borowski, wójt gminy Koneck.

Uczestnicy konferencji podkreślali, że teraz ważne będzie utrzymanie rezultatów projektu, przynajmniej tych, które samorządy z partnerstw uzyskały w ramach dotychczasowej współpracy. Większość uczestników wyrażała nadzieję, że z czasem te osiągnięte już dotąd rezultaty przełożą się na długofalowy proces.

(epe)

Więcej o projekcie CWD Plus – TUTAJ