Miasto-Ogród
Podkowa Leśna jest Miastem–Ogrodem położonym 25 km na południowy zachód od Warszawy na terenie Lasów Młochowskich, z których do dziś przetrwała tylko część położona na północ od Młochowa, między Nadarzynem i Podkową. Lasy otaczają miasto z trzech stron: od wschodu, południa i zachodu.
Miasto jest atrakcyjnym celem kilkugodzinnych lub całodniowych wycieczek za miasto dla spragnionych świeżego powietrza, dla miłośników przyrody, a także dla osób zainteresowanych przeszłością.

Walory naturalne tego terenu, czyste, świeże powietrze i osłona przed południowo – wschodnimi wiatrami – już ponad 80 lat temu przesądziły o lokalizacji pierwszego w Polsce miasta – ogrodu.

W naturalnym, leśnym otoczeniu powstało tu w latach dwudziestych unikalne osiedle, które od początku swego istnienia ściąga wiele znanych postaci z życia kulturalnego, naukowego i politycznego. Architektura Podkowy Leśnej daje niepowtarzalną okazję poznania stylów i mód w przedwojennym, ale także i we współczesnym budownictwie domów jednorodzinnych i większych obiektów, takich jak kościół pod wezwaniem Św. Krzysztofa, budynek stacji kolejki WKD Podkowa Leśna Główna i dawny Klub Sportowy (kasyno) w parku.

W 1981 r. Podkowa Leśna została wpisana do rejestru zabytków ze względu na niepowtarzalny układ urbanistyczny, zabudowę i zieleń miasta – ogrodu. Jest więc miasto zabytkiem techniki – urbanistyki i architektury.

Ambitni mieszkańcy
Projekt przyszłego miasta powstał w 1925 roku. Dwa lata później nastąpiło uroczyste otwarcie pierwszego odcinka „Elektrycznych Kolei Dojazdowych” – z Warszawy do Grodziska. W tym samym czasie powołany zostaje Zarząd Dóbr Podkowa Leśna, który ma się zajmować zagospodarowaniem terenu i sprzedażą działek przyszłym mieszkańcom i realizacją ich interesów. M. in Zarząd Dóbr na terenie parku miejskiego już na przełomie lat 20. I 30. XX w. buduje dla obecnych i przyszłych mieszkańców Kasyno Obywatelskie, dziś zwane „Pałacykiem”.

W 1930 r. zatwierdzono statut Stowarzyszenia Miłośników Miasta–Ogrodu Podkowy Leśnej – pierwszej organizacji obywatelskiej w mieście. W kwietniu 1933r. Stowarzyszenie zmieniło nazwę na Towarzystwo Przyjaciół Miasta – Ogrodu Podkowa Leśna i w niezmienionej formie przetrwało do września 1939r.

W 1934 r. Podkowa Leśna otrzymała status gromady należącej do gminy Helenów powiatu błońskiego, lecz mieszkańcy nie zgodzili się z tym posunięciem, uważając że zrównuje ono ich Miasto-Ogród z wsią. Jeszcze w roku 1938 r. apelowali do ministra spraw wewnętrznych, gen. Dr Felicjana Sławoja-Składowskiego o przyznanie Podkowie miejskich przepisów budowlanych. Jednak aż do wybuchu II wojny światowej status miejscowości pozostał nieuregulowany. Prawa miejskie Podkowa Leśna ostatecznie otrzymała 1 stycznia 1957 roku. 

Obecnie Podkowę zamieszkuje blisko 4000 mieszkańców, na ok. 1400 nieruchomościach o charakterze mieszkaniowym, spośród których zdecydowana większość jest zabudowana. Oryginalny układ urbanistyczny miasta do dzisiaj nie uległ zmianom i Podkowa jest najlepiej zachowaną w Polsce realizacją idei miasta-ogrodu wg. koncepcji Ebenezera Howarda.

Festiwal Otwarte Ogrody

Od kilku lat miasto słynie z festiwalu „Otwarte Ogrody”. Idea tego wydarzenia jest taka, że mieszkańcy historycznego miasta – ogrodu wspólnie opracowują program Festiwalu, który odbywa się w ich prywatnych historycznych ogrodach i willach. Udział w festiwalu - obok właścicieli ogrodów - biorą artyści, rzemieślnicy oraz ludzie z pasjami, którymi zapragnęli podzielić ze swoimi sąsiadami. Pierwsza edycja, podczas której wypracowana została koncepcja i założenia projektu odniosła na tyle duży sukces w Podkowie Leśnej, że sąsiednie miejscowości Brwinów i Milanówek zaproponowały włączenie się do projektu w następnym roku. Podczas kolejnych lat do Festiwalu Otwarte Ogrody dołączyło szereg mazowieckich miast-ogrodów przyjmując wspólną nazwę i logo. Przyczyniło się to do zacieśnienia współpracy między samorządami, organizacjami społecznymi i mieszkańcami mazowieckich miast-ogrodów.

Zdjęcia: otwarteogrody.com