Na wniosek miast jeszcze dziś zostanie wysłany SMS na ukraińskie numery telefonów komórkowych, które logują się na terenie Polski z apelem, aby nie wszystkie osoby już jutro zgłaszały się do urzędów gmin lub punktów mobilnych po nadanie numeru PESEL, poinformował wiceminister Paweł Szefernaker podczas kolejnego dodatkowego spotkania Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego 15 marca. Celem jest uniknięcie chaosu i kolejek. Samorządowcy winni apelować o to na stronach internetowych urzędów i na portalach społecznościowych.


Do urzędów w całej Polsce przed środowym startem usługi trafiają ulotki opisujące cyfrowe rozwiązania dla obywateli Ukrainy. Ważne, by urzędnicy przekazywali uchodźcom informacje o korzyściach z  związanych z założeniem profilu zaufanego, czyli np. możliwości skorzystania ze świadczeń społecznych, takich jak 500+ i wygodzie kontaktu z urzędem przez internet.



- W przypadku nadawania numeru PESEL absolutnie kluczowe jest, by proces ten w maksymalnym stopniu realizować poza urzędem miasta czy gminy. Mój zespół przez cały dzień potwierdzał, czy stacje mobilne są gotowe do tego, by ten proces obsługiwać, m.in. w punktach recepcyjnych, w punktach tymczasowego pobytu uchodźców i innych. Dziękuję za gotowość – powiedział minister Janusz Cieszyński, pełnomocnik rządu ds. cyberbezpieczeństwa.


Przekazał też informację, że rząd kupił i jeszcze w tym tygodniu dostarczy 2,5 tysiąca komputerów przenośnych wraz z modemami, skanerami i czytnikami odcisków palców. Czytników będzie aż 4 tysiące, co pozwoli uzupełnić o nie te stacje mobilne, które już są w samorządach.

Już dzisiaj dostępnych jest dla potrzebujących samorządów 50 komputerów z Centralnego Ośrodka Informatyki i 30 - z KPRM.

Zamówienia na sprzęt realizowane priorytetowo

W ramach umowy z Pocztą Polską będą realizowane zamówienia składane przez gminy na potrzebny sprzęt, konieczny jest pilny kontakt. Umowa zakłada, że następnego dnia po złożeniu i potwierdzeniu zamówienia, sprzęt zostanie dostarczony do właściwego urzędu.

Minister Cieszyński przypomniał, że miasta i gminy powinny jak najszybciej przekazywać listy osób z wnioskami o nadanie uprawnień do pracy w Systemie Rejestrów Państwowych dla urzędników pracujących w SRP przy innych zadaniach lub realizujących zadania z zakresu ewidencji ludności.

Z administracji rządowej, głównie z Krajowej Administracji Skarbowej około tysiąca pracowników zostało oddelegowanych do wsparcia gmin w realizacji zadań związanych z nadawaniem numeru PESEL. Najwięcej z nich wesprze duże miasta, np. w stolicy będzie pracować aż 100 pracowników KAS.


Profil zaufany też potrzebny


Ze statystyk dotyczących nadawania numerów PESEL wynika, że wielu urzędników nie przechodzi przez cały proces – nadaje nr PESEL, ale nie pobiera odcisku palca ani nie wykonuje fotografii.


- To oznacza, że taki nr PESEL z punktu widzenia innych rejestrów państwowych będzie niewidoczny. Trzeba uczulić urzędników, by przed przystąpieniem do procedury potwierdzili, że dana osoba ma zdjęcie. Inaczej PESEL będzie nadany, ale nieaktywny i ta osoba nie będzie widoczna w systemie np. świadczeń społecznych, a więc nie będzie mogła z nich skorzystać – przekonywał minister Cieszyński.


Statystyki pokazują też, że tylko ¼ osób, które otrzymały PESEL zdecydowała się założyć profil zaufany. Tymczasem każdy profil zaufany oznacza jedną osobę mniej w urzędzie, by załatwić kolejne sprawy, bo umożliwia ich realizację przez internet. Każdy, kto ma profil zaufany może wyrobić elektroniczny dowód tożsamości. Warto więc zachęcać do tego Ukraińców, którzy są zaawansowani cyfrowo - Ukraina jako pierwszy kraj na świecie wprowadziła w pełni cyfrowy paszport. Kluczowe jest to, by minimalizować liczbę kontaktów uchodźców z urzędnikami, by ci mogli obsługiwać polskich mieszkańców.


- Patrząc na skalę wyzwań i liczbę osób to jest proces, który musi potrwać, ale nawet jeśli będzie trwał 6-8 tygodniu, to usprawni funkcjonowanie państwa polskiego na całe kolejne 18 miesięcy – zakończył minister Cieszyński.


Refundacja poniesionych wydatków


Premier Mateusz Morawiecki podpisał 15 marca br. rozporządzenie w sprawie maksymalnej wysokości świadczenia pieniężnego przysługującego z tytułu zakwaterowania i wyżywienia obywatela Ukrainy oraz warunków przyznawania tego świadczenia, przekazał wiceminister spraw wewnętrznych i administracji, Maciej Wąsik.


Nie zostało natomiast jeszcze wydane rozporządzenie określające wzór wniosku o zwrot kosztów - trwają prace, by umożliwić składanie wniosku elektronicznego, co ułatwi i przyspieszy jego procedowanie. Rozporządzenie ma wejść w życie najpóźniej 16 marca br.


Przypomnijmy, że dla osób prywatnych maksymalna stawka za osobę i dzień wynosi 40 zł, jednak w stosunku do samorządów czy organizacji pozarządowych może być zwiększona przez wojewodę (który dostanie wytyczne w tej sprawie) do 70 zł lub nawet do 120 zł wobec podmiotów, z którymi były podpisane takie umowy lub złożone deklaracje.

2% dla gmin na obsługę zadania 

Jeszcze 15 marca MSWiA skierowało pismo do Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, która obsługuje Fundusz Pomocy o zarezerwowanie środków w wysokości 3,5 mld na zakupy, zakwaterowanie, wyżywienie, logistykę czy transport. Około 2% z kwoty wydatków zostanie przeznaczonych dla JST na obsługę tych zadań, poinformował wiceminister Wąsik.


- Będziemy honorować też inne wydatki. Jeśli uznacie, Państwo, że trzeba wypłacić pracownikom premie czy zapłacić za godziny nadliczbowe, to jesteśmy gotowi za to zapłacić (…) Mamy wystarczające środki, by w najbliższym czasie, do czerwca spokojnie działać, choć oczywiście nie jesteśmy w stanie określić, jak długo potrwa wojna ani jakie będą kolejne fale uchodźców - powiedział minister Wąsik. Dodał też, że można zatrudniać w urzędach osoby ukraińskojęzyczne na umowy zlecenie i rozliczyć je z tych środków.


Rząd odstąpił na wniosek strony samorządowej od podpisywania umów z mieszkańcami, którzy przyjęli pod swój dach uchodźców, jako że spowodowałoby to nadmierne sformalizowanie i komplikacje z rozliczaniem. Trwają prace nad budową systemu informatycznego, który obsłuży proces rozliczania. Ma on uniemożliwić oszustwa polegające np. na kilkukrotnym pobieraniu świadczenia za tę samą osobę z Ukrainy. Okazało się, że wprowadzenie systemu wymaga zmian legislacyjnych - będą one pilnie przeprowadzone.

Wkrótce rozporządzenie zostanie zmienione tak, by prezydenci i burmistrzowie mogli przekazać zadania związane z realizacją wypłat za zakwaterowanie uchodźców ośrodkom pomocy społecznej, a nawet miejskim spółkom.

Ustalono, że przedstawiciele miast i gmin mogą przekazywać pytania na adres:

DAP-pilne@mswia.gov.pl

Kolejne posiedzenie KWRiST odbędzie się 17 lub 18 marca.

hh