Ustawa o szczególnych zasadach przeprowadzania wyborów powszechnych na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej zarządzonych w 2020 r. zakłada, że głosowanie w wyborach prezydenckich odbędzie się wyłącznie drogą korespondencyjną. Za odrzuceniem zagłosowały trzy senackie komisje: Praw Człowieka, Praworządności i Petycji, Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Ustawodawcza.

Senator Marek Pęk (PiS) i Marek Martynowski (PiS) zgłosili wniosek mniejszości o przyjęcie ustawy bez poprawek.

Rząd nie przedstawił zasadniczych projektów aktów wykonawczych do tej ustawy, o które wnioskowali senatorowie połączonych komisji 28 kwietnia br. na posiedzeniu poświęconym ustawie o wyborach korespondencyjnych. Z odpowiedzi przesłanej przez Ministra Aktywów Państwowych Jacka Sasina senatorowie dowiedzieli się, że do projektów poselskich nie ma obowiązku przedstawiania projektów aktów wykonawczych, a ustawa o głosowaniu korespondencyjnym była projektem poselskim. Taki obowiązek istnieje w odniesieniu do projektów ustaw rządowych.

Wicepremier Sasin odpowiedział też, że jego resort nie jest właściwy do odpowiedzi na pytania w kwestii zarządzenia drukowania kart do głosowania, a działania podejmował na podstawie decyzji premiera z 16 kwietnia br. adresowanej do Poczty Polskiej. Na wniosek komisji o dołączenie korespondencji z Pocztą Polską w tej sprawie - Poczta odpowiedziała, że sprawa druku kart wyborczych to informacja prawnie chroniona i stanowi tajemnicę przedsiębiorstwa.

Projekt aktu wykonawczego do ustawy o wyborach korespondencyjnych przekazało jedynie Ministerstwo Spraw Zagranicznych – poinformował przewodniczący Komisji Ustawodawczej Krzysztof Kwiatkowski.

Senator Bogdan Borusewicz (KO) złożył wniosek o odrzucenie tej ustawy w całości. Powiedział, że bardzo trudno jest rozpatrywać tę ustawę bez znajomości projektów rozporządzeń. „To pokazuje stosunek rządu do tej ustawy”- powiedział. Dodał, że bez tych rozporządzeń trudno określić jakie zagrożenie zdrowia niesie ten typ wyborów. Podkreślił, że rząd nie jest przygotowany do tych wyborów ani logistycznie, ani technicznie. „Ten projekt ustawy dotyczącej wyborów pocztowych narusza podstawowe zasady konstytucyjne, które powinny obowiązywać w tym bardzo ważnym akcie, który ma podstawową zasadę zabezpieczenia demokracji, czyli jest naruszona tajność, bezpośredniość i powszechność” - powiedział senator Borusewicz.

Senator Aleksander Pociej (KO) przypomniał o zarzutach ekspertów – konstytucjonalistów, prawników, naukowców, lekarzy- do tej ustawy. Podkreślił, że łamie ona 7 artykułów konstytucji. Mówił o tym, że według tej ustawy wybory nie będą ani tajne, ani równe, ani bezpośrednie, a mandat osoby wybranej w tych wyborach skutecznie będzie można podważyć. Dodał, że ustawa uniemożliwia wzięcie udziału w wyborach osobom niepełnosprawnym, będącym na kwarantannie i Polakom za granicą. „To będzie kuriozum na skalę europejską” – powiedział.

Wicemarszałek Gabriela Morawska-Stanecka (Lewica) powiedziała, że ustawa „urąga zasadom demokratycznego państwa prawa”. Nie daje też gwarancji, że pakiety wyborcze dotrą do wyborców. Jej zdaniem uchwalenie tej ustawy „o szczególnych zasadach” potwierdza, że spełnione zostały przesłanki wprowadzenia w Polsce stanu nadzwyczajnego i na tej podstawie można by przełożyć wybory.

Senator Marek Komorowski (PiS) podkreślił, że „wszyscy znaleźliśmy się w pułapce konstytucyjnej”. Jego zdaniem Konstytucja nie daje możliwości, żeby wybory prezydenckie się nie odbyły. Odniósł się także do obaw opozycji, że wybory przeprowadzone na podstawie tej ustawy będą łatwe do podważenia. „Senat nie jest Sądem Najwyższym, a to Sąd stwierdza ważność wyborów” – powiedział. Dodał, że należałoby zmienić Konstytucję i warto w tej sprawie pracować ponad podziałami politycznymi.

senat.gov.pl