Odbyło się zaplanowane podczas grudniowego posiedzenia Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego spotkanie przedstawicieli strony samorządowej i Ministerstwa Aktywów Państwowych w sprawie problemów ze sprzedażą węgla przez gminy.

Samorządowcy sygnalizowali, że resort nie odpowiada na zgłaszane przez nich kłopoty, związane choćby z tym, że firmy nie dostarczają węgla, nie mają pełnego asortymentu (np. ekogroszku) czy dostarczają produkty niskiej jakości. Zdecydowano więc, że wszelkiego typu interwencje mogą być przekazywane na specjalny adres mailowy: dystrybucja@map.gov.pl. 

Aby przyspieszyć proces przekazywania odpowiedzi i monitorować skuteczność interwencji, zarówno zgłoszenia, jak i odpowiedzi będzie otrzymywał również Marek Wójcik, sekretarz strony samorządowej i pełnomocnik Zarządu ZMP ds. legislacji.

- Zdaję sobie sprawę z trudności, jakie mnie z tego tytułu spotkają, ale dotychczasowa praktyka nieodpowiadania przez resort na kierowane do niego pisma, przekonują mnie do podjęcia tego desperackiego kroku. Być może wymusi to sprawniejszą reakcję resortu na prośby samorządów – uzasadnia swoją decyzję Marek Wójcik.

Udało się również ustalić, że miasta będą mogły korzystać z dostaw więcej niż jednego importera wymienionego w załączniku do rozporządzenia MAP, jeśli ich kontrahent nie będzie miał pełnego asortymentu (np. ekogroszku). W takiej sytuacji mogą zgłaszać chęć zakupu od innego importera (Polska Grupa Górnicza, PGE Paliwa, Węglokoks, Węglokoks Kraj, Tauron Wydobycie, a także LW Bogdanka) - również poprzez wymieniony wyżej adres mailowy.

Zaświadczenia, certyfikaty jakości, sprzedaż interwencyjna

Niestety, nie udało się wydłużyć obowiązywania zaświadczeń uprawniających do zakupu węgla po preferencyjnej cenie, a wydawanych mieszkańcom przez gminy. Straciły one ważność 31 grudnia 2022 r. Oznacza to, że od nowego roku mieszkańcy ponownie muszą je uzyskać. Nowe zaświadczenia gminy mogą wystawiać na 3 tony węgla - dla tych osób, które nie kupiły jeszcze węgla po preferencyjnej cenie i złożyły w tej sprawie stosowne oświadczenie.

Ponieważ samorządy zgłaszały problemy z niską jakością dostarczanego węgla, ustalono, że strona rządowa podejmie w tej sprawie interwencję u importerów. Certyfikaty jakości mają być wydawane razem z fakturą zakupu węgla.

W sytuacjach kryzysowych, w indywidualnych przypadkach będzie zgoda MAP na skorzystanie z interwencyjnej sprzedaży węgla importowanego przez podmioty prywatne. Ma się to odbyć kaskadowo: państwa spółka odkupi go od prywatnego importera, a następnie sprzeda gminom.

Ciąg dalszy nastąpi

Spotkanie strony samorządowej z przedstawicielami resortu aktywów państwowych odbyło się 3 stycznia br. Kolejne odbędzie się po dwóch tygodniach, gdyż pozostały jeszcze kwestie do wyjaśnienia. Dotyczą one np. samorządowej propozycji, by gminy mogły kupować węgiel od importerów prywatnych, którzy oferują ceny nieprzekraczające proponowanych przez państwowe spółki. To powinno poprawić dostępność do węgla – w tej chwili np. na Mazowszu większość gmin otrzymała zaledwie między 15 a 30 % zamówionego węgla.

Trzeba również podjąć decyzję, co gminy mają zrobić z węglem, którego nie sprzedadzą mieszkańcom. Przedstawiciele strony samorządowe proponują, by węgiel został w dyspozycji JST, która mogłaby odsprzedać go nie tylko osobom prywatnym, ale także innym samorządom, jednostkom organizacyjnym czy spółkom komunalnym. Rozstrzygnąć trzeba też  kwestię ceny za ten węgiel.

Aby wprowadzić te rozwiązania, potrzebna będzie nowelizacja ustawy, którą strona rządowa planuje do wczesnej wiosny br.

hh