Konferencja „Wyzwania rozwoju miast - łączenie samorządów lokalnych, budżet obywatelski" została zorganizowana 17 maja 2017 r. w Zielonej Górze przez Polskie Towarzystwo Ekonomiczne w Zielonej Górze oraz Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Zielonogórskiego. Organizacjami wspierającymi były: Zrzeszenie Gmin Województwa Lubuskiego, Zielonogórska Rada Działalności Pożytku Publicznego i Związek Miast Polskich.

Okazją do spotkania samorządowców i naukowców w Zielonej Górze było jedyne, bezprecedensowe w Polsce, przeprowadzone z sukcesem w styczniu 2015 roku poszerzenie granic miasta poprzez włączenie do niego gminy, które odbyło się w oparciu o szerokie badania społeczne, konsultacje z mieszkańcami i udane referendum.

W tracie konferencji omówiono nie tylko krok po kroku, jak to się robi w Zielonej Górze, ale też prawne dylematy, które są związane z połączeniem miasta Zielona Góra z gminą Zielona Góra, a dotyczą takich kwestii jak - prawo miejscowe, program rozwoju obszarów wiejskich czy subwencja oświatowa. Profesor Bogusław Banaszak z UZ zwracał uwagę, że ustawodawca dopuszcza łączenie się gmin, ale brakuje kompleksowych regulacji dotyczących wielu szczegółowych zagadnień i lukę tę należy uzupełnić.

Janusz Kubicki, prezydent Zielonej Góry, przypomniał, że 18 maja mija 3 rocznica referendum, które było początkiem drogi do połączenia miasta z otaczającą je obwarzankową gminą wiejską. – Jedną ze skuteczniejszych metod jest wyjście do ludzi i przekonanie ich, że takie rozwiązanie będzie dla nich korzystne i na połączeniu nikt nie straci – mówił włodarz Zielonej Góry. – Największym naszym sukcesem jest to, że miasto może się skuteczniej rozwijać i nie ma w mediach informacji o negatywach tego połączenia. Ważną kwestią było zagwarantowanie pewnej autonomii dla włączanej gminy, poprzez danie większych kompetencji Radzie Dzielnicy na tym terenie. Konferencja była też okazją do promocji książki, jednego z spiritus movens, Czesława Osękowskiego „Połączenie miasta Zielona Góra z gminą Zielona Góra we wspólny samorząd terytorialny” (wydanej przez UZ w 2016 r.), która może stanowić cenny przewodnik dla innych samorządów zainteresowanych takim procesem.

Zaprezentowano też inne podejście do łączenia samorządów na przykładzie Rzeszowa i Opola – poszerzenie miasta niezależnie od zdania gmin ościennych, kierując się koniecznością rozwoju oraz korzyściami dla ich mieszkańców i miasta. Mimo oporu w Rzeszowie obecnie w nowych dzielnicach miasta mieszkańcy ich widzą zalety, jakie są związane z połączeniem z miastem, dzięki licznym inwestycjom, na które mniejszej gminy nie było stać. Przedstawiciele ZMP podkreślali, że dotychczasowe mechanizmy wspierające łączenie samorządów są niewystarczające.

Podczas konferencji wyróżniono osoby, które przyczyniły się do udanego poszerzenia miasta Zielonej Góry – m.in. Andrzeja Porawskiego, dyrektora Biura ZMP oraz Marka Wójcika, aktualnie pełnomocnika Zarządu ZMP ds. legislacji, wcześniej wiceministra administracji i cyfryzacji.

(JP)

Więcej w majowym numerze „Samorządu Miejskiego” już w wkrótce.