- To nie był łatwy rok. Działo się dużo zarówno złych, jak i dobrych rzeczy – powiedział podsumowując minione 12 miesięcy w działaniach Związku jego prezes Zygmunt Frankiewicz. Do tych dobrych wydarzeń można z pewnością zaliczyć znaczny wzrost liczby miast, które zgłosiły swój akces do ZMP. W samym tylko 2019 roku przystąpiło do Związku (lub powróciło – jak Białystok czy Wrocław) aż 30 miast. – Duża liczba miast to silniejszy głos naszego środowiska w obronie samorządności – zwracał uwagę.
Miasta aktywne
Prezes ZMP podkreślał także zwiększającą się w ostatnim czasie aktywność miast w Związku. Urzędy miast coraz chętniej i liczniej nadsyłają do Biura ZMP swoje opinie na temat projektów aktów prawnych. – Te opinie są bezcenne w pracy Zarządu Związku – mówił Z. Frankiewicz. Na podstawie wielu z nich powstają stanowiska Zarządu w ważnych dla miast sprawach. Poza tym warto też podkreślić, że do pracy w komisjach problemowych Związku miasta skierowały aż 650 osób. To samorządowcy oraz urzędnicy, którzy wzmacniają ZMP swoją wiedzą i doświadczeniem.
Dramatyczne finanse
Ale miniony rok przyniósł także znaczne pogorszenie się sytuacji finansowej miast. Do senackiej Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Publicznej trafiają setki uchwał rad gmin podejmowane z powodu ich dramatycznej sytuacji finansowej. W wielu miastach toczą się dyskusje na ten temat.
- Mamy do czynienia z egzystencjalnym zagrożeniem dla samorządów. Obecnie ogromna grupa gmin nie posiada nadwyżki budżetowej – ostrzegał Z. Frankiewicz, który kieruje pracami tej senackiej komisji.
Dlatego wśród działań, które ZMP podejmie w 2020 roku będą starania o uzyskanie rekompensaty ubytków w udziałach JST we wpływach z PIT (projekt już jest złożony w Senacie), a także o przywrócenie zasady rekompensowania ubytków w dochodach własnych, spowodowanych przez zmiany ustawowe (także złożony w Senacie). Związek będzie także dążył do wprowadzenia powszechnej zasady, że ingerencja władcza przez inny organ w realizację zadań własnych JST rodzi z mocy prawa obowiązek sfinansowania skutków tej ingerencji. Kolejne inicjatywy Związku to przekształcenie części subwencji szkolnej, dotyczącej wynagrodzeń nauczycieli, w dotację celową (wypłata wynagrodzeń nauczycielskich zadaniem zleconym JST) oraz powiązanie stawki podatku od nieruchomości ze sposobem użytkowania terenu, określonym w MPZP. (Pełna lista Tez programu działań statutowych ZMP na rok 2020 – w załączniku)
Solidarni w roku jubileuszu
Z okazji przypadającej w tym roku 30. Rocznicy wyborów samorządowych wiele miast i sam Związek organizować będzie rocznicowe wydarzenia i działania. Jacek Sutryk, prezydent Wrocławia, zachęcał uczestników Zgromadzenia Ogólnego, by podczas tegorocznych obchodów mieć przed oczami 21 Tez Samorządowych, uchwalonych w ubiegłym roku w Gdańsku. – Nie jest to projekt polityczny, ale samorządowy – mówił. – Musimy wszyscy uświadomić sobie, że przyszłość Polski zależy od tego, w jakiej kondycji znajduje się polski samorząd terytorialny. My w miastach już to wiemy i budujemy współpracę samorządowców, współprace poza podziałami politycznymi.
Jacek Sutryk nawiązał do faktu, że Zygmunt Frankiewicz w wyniku jesiennych wyborów parlamentarnych objął mandat senatora. Prezydent Wrocławia wyraził nadzieje, że zechce on nadal kierować Związkiem Miast Polskich i popraowadzi go przez roku jubileuszu.
Sprawozdania, budżet, wybory uzupełniające
Pierwszego dnia Zgromadzenia Ogólnego delegaci zebrani we Wrocławiu przyjęli jednogłośnie sprawozdanie Zarządu z działalności Związku w 2019 roku, sprawozdanie finansowe oraz bilans Związku. Uchwalili także budżet ZMP na kolejny rok.
Jak zwykle przed obradami plenarnymi spotkały się na krótko grupy polityczne. W spotkaniach części z nich uczestniczyli posłowie – przedstawiciele klubów parlamentarnych. Podczas tych spotkań omówiono list Zygmunta Frankiewicza do delegatów, w którym zadeklarował on chęć pozostania – jako delegat Gliwic – na funkcji prezesa Związku jeszcze przez co najmniej rok. Jako senator bezpartyjny pragnie on przenosić postulaty i projekty samorządowe na forum izby wyższej, która od początku obecnej kadencji podejmuje wnoszone przez nas problemy. Wszystkie grupy zaaprobowały ten stan rzeczy. Grupa niezależnych, licząca znacznie ponad połowę delegatów, wyłoniła także dwóch kandydatów do wyborów uzupełniających, ponieważ to właśnie z jej puli (zgodnie z § 23 Statutu) ubyli dwaj członkowie Zarządu. Zaproponowani kandydaci pochodzą z tych samych województw, w których powstały vacaty.
Pierwszy vacat powstał w związku z objęciem mandatu senatora przez byłego prezydenta Noweli Soli, Wadima Tyszkiewicza. Powstanie drugiego związane było z wystąpieniem ze Związku Kartuz (burmistrz Kartuz był członkiem Zarządu).
Wybory przeprowadzono podczas popołudniowych obrad plenarnych. W wyniku głosowania nowymi członkami Zarządu ZMP zostali: Krzysztof Hildebrandt, prezydent Wejherowa oraz Tomasz Sielicki, burmistrz Świebodzina.