3 i 4 marca br. w Dąbrowie Górniczej w Pałacu Kultury Zagłębia odbyło się XXXVII Zgromadzenie Ogólne Związku Miast Polskich. Było ono połączone z przypadającym w tym roku jubileuszem 25-lecia restytucji ZMP oraz 100-leciem praw miejskich Dąbrowy Górniczej.

Na spotkanie do Dąbrowy Górniczej przyjechało ponad 350 samorządowców, prezydentów, burmistrzów, przewodniczących RM z miast członkowskich Związku - delegatów z miast do Zgromadzenia Ogólnego i obserwatorów. Wśród gości znaleźli się przedstawiciele Parlamentu i rządu. List prezydenta Andrzeja Dudy odczytał minister w Kancelarii Prezydenta RP Andrzej Dera.

Podczas pierwszego dnia delegaci z miast członkowskich ZMP przyjęli sprawozdania z działalności oraz realizacji budżetu Związku za rok 2015, uzgodnili zmiany w statucie ZMP oraz budżet na rok 2016. Odbyły się także wybory uzupełniające do Komisji Rewizyjnej po tym, jak swoją rezygnację złożył dotychczasowy delegat do Związku z Krotoszyna, Julian Jokś. Delegaci w głosowaniu wybrali Krzysztofa Nuszkiewicza, burmistrza Pułtuska.

Uzgodnili ponadto tezy programu działań Związku w obecnym roku. Za najważniejsze wyzwania na 2016 rok uznali m.in. finanse samorządowe (wyższa kwota wolna od podatku PIT, system wyrównawczy, stabilizacja finansów), kwestie edukacji (obowiązek szkolny, gimnazja, zmiany w KN), planowania przestrzennego oraz większej aktywności przedstawicieli miast w Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego, w pracach komisji sejmowych i senackich oraz w stowarzyszeniach i organizacjach regionalnych .

O najważniejszych aktualnych sprawach reprezentanci miast dyskutowali w zespołach tematycznych. Mówiono o finansach miast (konsolidacji VAT), edukacji (likwidacji gimnazjów), polityce społecznej (program 500+) oraz ustawie o rewitalizacji. Przed obradami w Dąbrowie Biuro ZMP rozesłało do miast członkowskich ankiety, w których zapytało o skutki zapowiadanych lub już uchwalonych zmian w prawie. W dziedzinie polityki społecznej poproszono miasta o dane dotyczące okoliczności i terminu uruchomienia programu Rodzina 500 + (potrzebny nabór pracowników, ich szkolenie, zakup sprzętu i wyposażenia), a także o porównanie informacji od wojewodów na temat wysokości kwoty przeznaczonej na wypłaty z kwotą niezbędną wyliczoną przez miasta. Poproszone też zostały o wyliczenie kosztów wdrożenia systemu w roku 2016 i 2017. Jeśli chodzi o edukację, to Związek zapytał miasta o skutki i koszty przywrócenia obowiązku szkolnego od lat 7 oraz ewentualnej likwidacji gimnazjów. I wreszcie tematyka rewitalizacji i pytania o to, jak miasto dostosowuje się do wymogów obecnej ustawy o rewitalizacji, jakie miasto identyfikuje problemy w związku z wprowadzeniem ustawy o rewitalizacji oraz czy miasto popiera wniosek o zmianę w przepisach przejściowych poprzez dodanie nowego art. 53a w brzmieniu: „Art. 53a. Przepisy art. 41 stosuje się do spraw z zakresu planowania i zagospodarowania przestrzennego, wszczętych po wejściu w życie ustawy.”

Wieczorem podczas koncertu jubileuszowego z okazji 100-lecia Dąbrowy Górniczej i 25-lecia Związku Miast Polskich prezydent Torunia Michał Zaleski wręczył prezydentowi Dąbrowy Zbigniewowi Podrazie grafikę z panoramą miasta nad Wisłą. Na ręce prezesa ZMP Zygmunta Frankiewicza przekazał z kolei szklanego anioła nawiązującego do herbu Torunia. Dyrektor Biura Związku Miast Polskich, Andrzej Porawski został z kolei uhonorowany przez Tygodnik Wspólnota tytułem "Samorządowca 25-lecia".

Imprezą towarzyszącą podczas pierwszego dnia zjazdu miast była „Kawiarenka Obywatelska” zorganizowana przez Biuro Organizacji Pozarządowych i Aktywności Obywatelskiej UM Dąbrowy Górniczej oraz Związek Miast Polskich. Do Kawiarenki zapraszały organizacje działające na rzecz aktywizacji obywatelskiej i poprawy jakości oraz skuteczności komunikacji władzy z mieszkańcami. Przy kawie można było zapoznać się z dobrymi praktykami współpracy z samorządami, a także z szeregiem publikacji i narzędzi dotyczących budżetu partycypacyjnego (obywatelskiego) i konsultacji społecznych.

Drugiego dnia spotkania samorządowców w Dąbrowie Górniczej delegaci zajęli się wnioskami zespołów tematycznych. Gościem tej części obrad była wiceminister edukacji Teresa Wargocka. Na czerwiec tego roku zapowiedziała przedstawienie proponowanych przez MEN zmian w polskiej edukacji. Mają one stać sie przedmiotem ogólnopolskiej debaty oświatowej. Przedstawiciele miast jednak z dużą rezerwą przyjęli te deklaracje pamiętając, jak ekspresowo i bez żadnych konsultacji z samorządami w grudniu ubiegłego roku Parlament przyjmował zmiany w ustawie o systemie oświaty odsyłające 6-latki z powrotem do przedszkoli. Kolejny pomysł pojawiający się w dyskusji publicznej - likwidacja gimnazjów - byłby kolejnym ciosem dla miast. Ich przedstawiciele mówili w Dąbrowie Górniczej o ciężarze, jakim dla samorządowych budżetów jest finansowanie zadań oświatowych. Są miasta, które na tę dziedzinę są zmuszone przeznaczać nawet 50 procent swoich budżetów. Nieustające problemy rodzi też Karta nauczyciela ostatnio przywoływana często w związku z zapowiadaną przez MEN likwidacją tzw. godzin karcianych. Prezydenci i burmistrzowie mówią też o bezradności w komisjach wyboru dyrektorów szkół, w których na 3 przedstawicieli samorządu przypada 7 reprezentantów innych podmiotów. Podnoszono też kwestię dotowania przez JST przedszkoli i szkół niepublicznych. Przedstawicielka MEN zapewniła, że jej resort zamierza uszczelnić system dotacji placówek niepublicznych.

Delegaci z miast przyjęli wnioski zespołu ds. rewitalizacji i polityki społecznej, a także Stanowiska - w sprawie zmian w systemie edukacji oraz w sprawie konsolidacji podatku VAT w gminach.

Podczas Zgromadzenia Ogólnego odbyła się uroczysta gala, na której 25 wybranych przez Kapitułę miast członkowskich ZMP zostało uhonorowanych Srebrnymi Laurami na Srebrny Jubileusz Związku. Wyróżnienia zostały przyznane za wybitne rozwiązania i osiągnięcia w rozwoju miast i zarządzania nimi w minionym 25-leciu. W uroczystości wziął udział sędzia Jerzy Stępień. (epe)

• Materiał filmowy - część 1

• Materiał filmowy - część 2