Jaraczewo

Miasto oraz gmina Jaraczewo położona jest w zachodniej części województwa wielkopolskiego, jednocześnie stanowi jedną z czterech gmin powiatu jarocińskiego. Jest położona ok. 10 km na zachód od Jarocina, ok. 45 km na północny zachód od Ostrowa i ok. 70 km na południowy wschód od Poznania. Jest to gmina o charakterze typowo rolniczym.

Jaraczewo posiada dobre powiązania komunikacji drogowej. Przez gminę przebiega droga krajowa nr 12 łącząca Łęknicę z Dorohuskiem, ale także trasa kolejowa Jarocin - Leszno.

Miasto zamieszkuje ogółem ok. tysiąca mieszkańców.

W latach 1519–1934 Jaraczewo posiadało prawa miejskie. Miejscowość była gniazdem rodowym wielkopolskiej rodziny szlacheckiej Jaraczewskich herbu Zaremba, do których należała przez cztery wieki. W XV wieku przedstawiciele rodu ufundowali w miejscowości kościół, w którym znajdowały się portrety fundatorów oraz ich groby rodowe m.in. Adama Jaraczewskiego zm. w 1657 roku uczestnika bitwy pod Chocimiem oraz potopu szwedzkiego.

Jaraczewscy przyczynili się do przekształcenia dziedzicznej wsi w miasto. W 1519 roku Trybucy Jaraczewski otrzymał nadany przez Zygmunta I Starego przywilej lokacyjny. Do dnia dzisiejszego zachował się pisany łaciną, oryginalny pergamin z przywieszoną pieczęcią, sporządzony w kancelarii królewskiej. Po przeszło 415 latach Jaraczewo utraciło prawa miejskie. Było to skutkiem Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 28 maja 1934 roku. Prawa miejskie odzyskało w 2016 roku.

„Na pewno jest to dla nas pewien prestiż, że po ponad 80 latach Jaraczewo powraca do statusu miasta. W pewnych aspektach działalności gminy będzie to na pewno pozytywna zmiana i dodatkowa korzyść” – powiedziała w tamtym historycznym momencie sekretarz gminy Olga Kaczmarek.

Przed wystąpieniem władz gminy z wnioskiem o zmianę statusu miejscowości przeprowadzane były konsultacje społeczne, w których zdecydowana większość mieszkańców opowiedziała się za przywróceniem statusu miasta.

„Specjalne uroczystości, w tym specjalny festyn, impreza z tej okazji planowana jest na 28 maja. Jest to rocznica dnia, kiedy prawa miejskie zostały miejscowości odebrane. I właśnie wtedy, przez cały majowy weekend, będziemy świętować nowy status Jaraczewa” – mówiła pani sekretarz.

Najważniejszymi zabytkami w Jaraczewie są: rynek miejski z ośmioma wylotami ulic i zabudową głównie z XIX wieku, kościół klasycystyczny św. Marii Magdaleny z XIX wieku i dwór z pierwszej połowy XIX wieku.

Kobylnica

Kobylnica, położona w powiecie słupskim w województwie pomorskim, od 1 stycznia 2025 roku, wraz z sześcioma innymi miejscowościami, otrzymała prawa miejskie. Rozporządzenie z dnia 31 lipca 2024 roku dotyczyło ustalenia granic niektórych gmin i miast, nadania niektórym miejscowościom statusu miasta oraz zmiany siedziby władz gminy.

Była to bardzo ważna decyzja, będąca zwieńczeniem długiego procesu, w który bardzo mocno zaangażowane były władze i mieszkańcy Gminy Kobylnica. Otrzymanie praw miejskich przez Kobylnicę wzmocni nasz samorząd i otworzy przed nim nowe perspektywy rozwoju na kolejne lata – czytamy na portalu informacyjnym gminy.

Licząca prawie 15 tys. mieszkańców Kobylnica to gmina miejsko-wiejska położona w województwie pomorskim w bezpośrednim sąsiedztwie miasta Słupska. Najważniejszą miejscowością tej gminy jest Kobylnica, w której znajduje się siedziba władz gminy oraz wielu innych instytucji samorządowych. Miejscowość ta liczy ponad 4,5 tys. mieszkańców. Jest tym samym największą miejscowością spośród tych, które w ubiegłym roku otrzymały status miasta (11 miejscowości, których wnioski zostały pozytywnie rozpatrzone przez MSWiA, liczy mniej niż 1000 mieszkańców). Kobylnica posiada niezwykle rozwiniętą infrastrukturę społeczną i techniczną (np. 109 ulic, 22 przystanki itd.). Układ urbanistyczny i charakter zabudowy zatraciły niemal całkowicie swój wiejski charakter. Jedynie 2 proc. podmiotów prowadzi działalność rolniczą – 6 proc. budynków klasyfikowanych jest jako usługowe i gospodarcze dla rolnictwa.

W ciągu ostatnich 30 lat zmieniła swój wizerunek gminy popegeerowskiej. - Mamy plan zagospodarowania przestrzennego, wodociągi i kanalizację, sieć gazową. Na terenie Kobylnicy działają duże firmy dające zatrudnienie około 3 tys. osób. Co prawda nie posiadamy rynku, ale Kobylnica w pełni zasługuje na to, żeby być miastem – argumentował wójt Leszek Kuliński.

W staraniach o status miasta istotne było poparcie społeczne wyrażone dla tej inicjatywy przez mieszkańców gminy Kobylnica i samej miejscowości – w konsultacjach wzięło udział odpowiednio 20,48 proc. mieszkańców gminy (90,61 proc. zagłosowało za) i 13,85 proc. mieszkańców miejscowości (88,15 proc. za). Dla porównania w 26 gminach, których wnioski uwzględniono, frekwencja nie przekroczyła 20 proc. (najniższa wyniosła zaledwie 4,42 proc.).

Leśna

Leśna to miasto w woj. dolnośląskim, w powiecie lubańskim, położone na Pogórzu Izerskim. Leży nad trzema rzekami: Kwisą, Bruśnikiem i Miłoszowskim Potokiem (Czarnym Strumieniem). Miasto liczy około 4 tysiące mieszkańców.

Historycznie miejscowość leży w granicach Łużyc zamieszkanych od co najmniej VI wieku przez Słowian połabskich z plemion Serbów łużyckich. Pierwsza wzmianka o osadzie Leśna datowana jest na rok 1144, natomiast pierwsze źródło podające Leśną jako osadę miejską pochodzi z 3 maja 1329 roku.

Ważne dla rozwoju miasteczka były przywileje, nadane mu m.in. w roku 1487 (przywilej cechowy) i w 1515 (prawo organizacji targów uzyskane od Władysława II Jagiellończyka. Dzięki tym aktom prawnym Leśna stała się dużym i znanym ośrodkiem rzemiosła.

Miasto wielokrotnie było niszczone przez powodzie i działania wojenne, jednak wiek XIX to okres uprzemysłowienia miasteczka, kiedy powstały pierwsze zakłady włókiennicze. Równocześnie z rozwojem przemysłu następował rozwój miasta.

W 1945 miasto zostało włączone do Polski. Jego dotychczasową ludność wysiedlono do Niemiec. Pierwszym powojennym burmistrzem był Dragan Sotirovič, Serb, oficer Armii Krajowej, który wkrótce zbiegł na Zachód. Jednocześnie Leśna utraciła prawa miejskie, odzyskując je ponownie w roku 1962.

Miasto i jego okolice są bardzo atrakcyjne turystycznie. W Leśnej zachował się średniowieczny układ urbanistyczny z ratuszem oraz barokowymi i klasycystycznymi kamieniczkami, gdzie najciekawszy jest zespół kamienic mieszczańskich z podcieniami. Na uwagę zasługują również dwa kościoły, a także zabytkowy ratusz pochodzący z 1699 r. Jego zieloną bryłę wieńczy niewielka wieżyczka z herbem Leśnej.

Okolice Leśnej są cennymi terenami rekreacyjnymi. Największą atrakcją miasta i okolic jest Zamek Czocha. Również atrakcyjne są zbiorniki: Jezioro Leśniańskie i Jezioro Złotnickie. W okolicach miasta znajdują się także zamki Rajsko oraz Świecie.

Na terenie miasta i gminy znajduje się 14 pomników przyrody w tym 12 z nich to pomniki przyrody ożywionej. Jednocześnie Leśna to ośrodek przemysłowy z rozwiniętym przemysłem włókienniczym, maszynowym, metalowym i skórzanym. W mieście funkcjonują hotele, pensjonaty, restauracje, punkty handlowe i usługowe.