Trzy komisje senackie: Ustawodawcza, Praw Człowieka, Praworządności i Petycji oraz Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej, które na posiedzeniu 28 kwietnia br. rozpatrywały ustawę o szczególnych zasadach przeprowadzania wyborów powszechnych na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej zarządzonych w 2020 r. i nie zajęły stanowiska w tej sprawie.

Po wysłuchaniu opinii ekspertów - naukowców, samorządowców, sędziów, Rzecznika Praw Obywatelskich Adama Bodnara i przewodniczącego Państwowej Komisji Wyborczej Sylwestra Marciniaka przerwały obrady z uwagi na nieobecność przedstawicieli rządu i posła sprawozdawcy.

Zdaniem senatora Adama Szejnfelda niedopuszczalne jest, by w trakcie obrad komisji nie było przedstawicieli strony rządowej na posiedzeniu. Senatorowie wskazywali, że rząd chce łamać prawo tą ustawą i wobec tego rząd powinien bronić swojego stanowiska. Mówili, że chcą zadawać pytania rządowi i uzyskać odpowiedzi ważne dla 30 mln obywateli. W związku z tym komisja przerwała obrady do poniedziałku.

Sejm, omawianą ustawę uchwalił 6 kwietnia br. Przewiduje ona, że wybory prezydenckie w 2020 r. mają zostać przeprowadzone wyłącznie w drodze głosowania korespondencyjnego. Senat ma się nią zająć na posiedzeniu w dniach 5 i 6 maja. Do komisji wpłynęło kilkadziesiąt opinii różnych instytucji i podmiotów prawnych oraz samorządowych na temat ustawy, niemal wszystkie krytyczne.

Na wniosek wicemarszałka Bogdana Borusewicza (KO) komisje zdecydowały, że zwrócą się do rządu o przedstawienie projektów rozporządzeń do ustawy. Na wniosek senatora Bogdana Klicha (KO) komisje zdecydowały, że zwrócą się do Ministerstw Cyfryzacji i Aktywów Państwowych oraz Poczty Polskiej o pełną dokumentacji czynności podejmowanych w związku z wyborami, chodzi m.in. o występowanie o spisy wyborców i przygotowywanie kart wyborczych. Komisje przyjęły też wniosek senatora Stanisława Gawłowskiego (niezrzeszony), aby Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji wypowiedziała się, dlaczego media publiczne twierdzą, iż Senat opóźnia prace nad ustawą. Nie przyjęto natomiast wniosku senatora Marka Martynowskiego (PiS), ażeby obrady połączonych komisji odroczyć do 5 maja.

Sprawozdawca sejmowy ustawy poseł Krzysztof Sobolewski (PiS) twierdził, że niewybranie prezydenta w terminie konstytucyjnym spowoduje chaos prawny. Zwrócił się on do Senatu o jak najszybsze procedowanie ustawy.

Zdaniem Adama Bodnara ustawa o wyborach korespondencyjnych poprzez wprowadzenie zasady wyłącznego głosowania korespondencyjnego narusza zasady powszechności, tajności i bezpośredniości wyborów. Podkreślił, że zmiany w prawie wyborczym mogą być wprowadzone na 6 miesięcy przed planowanymi wyborami, tymczasem zostają one wprowadzane na kilka dni przed wyborami. Według RPO w sytuacji, gdy mamy do czynienia ze stanem epidemii, prowadzenie kampanii wyborczej stwarza zagrożenie dla zdrowia i życia obywateli.

Przewodniczący Państwowej Komisji Wyborczej Sylwester Marciniak podkreślił, że PKW nie jest od oceny przepisów, tylko od ich realizacji. Mówił, że komisja otrzymuje setki pytań, czy przygotowywać lokale wyborcze, czy przygotowywać spisy wyborców.

Przyznał, że gdyby wybory miały się odbyć w tradycyjnej formie, zbyt mało osób zgłosiło się do obwodowych komisji wyborczych. W komisjach tych powinno zasiadać około 250 tys. osób, a zgłosiło się 130-140 tysięcy członków. Dodał, że co tydzień w niedzielę w całym kraju odbywa się od 5 do 10 różnych głosowań, a np. w niedzielę 26 kwietnia było 26 "przedsięwzięć wyborczych" (wyborów uzupełniających, lokalnych referendów).

Uwagi do projektu w imieniu ZMP zaprezentował Marek Wójcik, pełnomocnik Zarządu ZMP ds. legislacyjnych. 

Posiedzenie będzie kontynuowane 4 maja 2020 r.

www.senat.gov.pl

Retransmisja posiedzenia dostępna jest TUTAJ.

Opinie do projektu są dostępne TUTAJ.

Więcej informacji