Wyjaśnienie przyczyn i skutków rozporządzenia[1] dot. zmian w klasyfikacji budżetowej dla porównywalności budżetów JST w roku 2022 z latami poprzednimi

Rezultat zmian widoczny w budżecie

Skutkiem wprowadzonego rozporządzenia w budżetach JST na r. 2022 planowana kwota wydatków w roz­działach urzędów JST tj. 75018, 75020 i 75023 może okazać się znacznie wyższa niż w latach ubiegłych.

Nie oznacza to wzrostu wydatków na administrację! Od roku 2022 w ww. rozdziałach prócz urzędów planować swoje wydatki będą też inne jednostki organizacyjne JST. (RIO w Krakowie poleciło zarządowi dróg zastosować takie rozwiązanie już kilka lat temu).

Organy wykonawcze oraz skarbnicy powinni o przyjętych rozporządzeniem zmianach i ich skutkach poinformować radnych, aby uniknąć błędnych interpretacji podczas dyskusji budżetowych.

Sytuacja ta będzie różna w różnych JST, w zależności od sposobu ujmowania tych wydatków do roku 2021. Był on bardzo zróżnicowany (w podanym wyżej przykładzie zarządu dróg koszty te były wcześniej zaliczane do wydat­ków na drogi; w gminach, w których zarząd dróg nie był wyodrębniony z urzędu, były od dawna zali­czane do wydatków na administrację).

Dla porównania wydatków na administrację w urzędzie gminy (starostwie powiatu, marszałkowskim) w latach 2021 i 2022 trzeba przedstawić plan finansowy URZĘDU w roku 2021 i ten plan porównywać z projektem planu na rok 2022.

Powody wprowadzenia zmian

Głównym motywem tej zmiany jest – zgodnie z sugestiami RIO – chęć ujednolicenia sprawozdawczości budżetowej, a w konsekwencji zapewnienia:

• rzetelnej wiedzy o kosztach świadczenia usług publicznych,
• porównywalności danych z różnych JST.

Problem ten okazał się też wyzwaniem, które stanęło przed partnerami zaangażowanymi w budowę Systemu Monitorowania Usług Publicznych. Ustalono, że dane finansowe dla oszacowania kosztów usług powinny pochodzić ze sprawozdawczości budżetowej, jako najbardziej wiarygodnego źródła o finansach JSFP.

Bezpośrednie wykorzystanie danych ze sprawozdań budżetowych w dotychczasowym ujęciu nie wystarcza, ponieważ większość jednostek organizacyjnych JST dostarcza nie jedną, lecz kilka usług. Zastosowano zatem sposób szacowania kosztów oparty na możliwie najprostszym modelu stosowanym w praktyce sektora przedsiębiorstw, tj. jednostopniowym rozliczeniu kosztów pośrednich na usługi.

Aby to umożliwić, konieczne okazało się ujednolicenie sposobu planowania i ewidencjonowania wydatków w rozdziałach oraz dostosowanie klasyfikacji budżetowej do zdefiniowanych usług.

A zatem koszt usługi netto (bez umorzenia majątku) oszacowany zostanie jako suma:

• wydatków bezpośrednich (czasem nazywanych rzeczowymi) w rozdziale właściwym dla usługi i
• odpowiedniej części wydatków pośrednich, do których należy całość wydatków związanych z utrzy­­ma­niem stanowisk pracy (płace z pochodnymi, media, sprzątanie, dozór, bieżące remonty, materiały biurowe itp.)

Rozporządzenie enumeratywnie wylicza rozdziały, w których należy planować i ewidencjonować wydatki związane z utrzymaniem stanowisk pracy (w wyjaśnieniach na stronie MF nazwane „podmiotowymi”).

Ponieważ nie wszystkie jednostki posiadają „swoje” rozdziały podmiotowe – więc (poza wyjątkami) przyjęto, że te jednostki, które nie mają „własnych rozdziałów”, powinny wykorzystać rozdział identyczny jak urząd JST, czyli dla gminy -75023, dla powiatu – 75020, a dla województwa – 75018.

Biuro ZMP

[1] Rozporządzenie MF zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów (…) z dnia 26 lipca 2021 r., Dz.U. 2021, poz. 1382

Załączniki:
Komunikat ZMP - PDF