Wraz z katastrofalną powodzią na początku czerwca spowodowaną zniszczeniem tamy w Kachowce we wschodniej Ukrainie, w wyniku której zalany został Chersoń i wiele okolicznych miast i wsi, kryzys humanitarny w tym kraju ponownie znalazł się w centrum uwagi mediów na całym świecie. Wyniszczająca Ukrainę wojna trwa już ponad 500 dni, coraz większe są straty materialne, coraz większe skutki związane z exodusem mieszkańców w poszukiwaniu bezpiecznego schronienia. Sytuacja ta jest przyczynkiem do spotkania przedstawicieli społeczeństwa obywatelskiego z całego świata, którzy chcą nieść pomoc. Druga edycja szczytu „World for Ukraine” (W4UA) odbędzie się w dniach 28-29 września 2023 r. w Rzeszowie-Jasionce w G2A Arenie.
Miejsce dialogu i dzielenia się wiedzą
Po ogromnym sukcesie pierwszego spotkania, które przyciągnęło ponad 1500 uczestników, w tym roku na konferencji W4UA ponownie spotkają się przedstawiciele instytucji rządowych, samorządowych, pozarządowych i biznesowych z Polski, Ukrainy i z całego świata, którzy niosą pomoc Ukrainie w tym trudnym czasie.
Szczyt W4UA stał się symbolem nadziei i solidarności, a także synonimem wsparcia globalnej współpracy zawiązanej, by sprostać najpilniejszym wyzwaniom stojącym przed Ukrainą.
Konferencja, której motywem przewodnim jest „Droga do wolności i odbudowy” („Roadmap to Freedom and Recovery”), to miejsce dialogu i dzielenia się wiedzą. Dla uczestniczących w spotkaniach i dyskusjach przedstawicieli instytucji rządowych oraz samorządowych, stowarzyszeń medycznych, izb handlowych i organizacji humanitarnych to również okazja do podjęcia nowych wspólnych działań.
- Byliśmy głęboko poruszeni reakcją, z jaką nasz inauguracyjny szczyt spotkał się na całym świecie. To pokazało ogromną globalną solidarność – powiedział Bartosz Staniszewski, rzecznik W4UA. – Niestety ze smutkiem zauważamy, że zainteresowanie Ukrainą słabnie. Nawet najgorsza wojna staje się z czasem kolejną złą wiadomością, których wiele dociera do nas każdego dnia. Dlatego w tym roku postanowiliśmy poszerzyć agendę szczytu o nowe zagadnienia, które zainspirują debaty i dyskusje, a także rozpoczną nowe działania na rzecz Ukrainy. Pojawią się tematy zdrowia psychicznego, między innymi w kontekście stresu pourazowego występującego u milionów Ukraińców, a także osób niosących im pomoc, czy zagrożeń związanych z fake newsami, które niezwykle sprawnie rozprzestrzeniają się w mediach społecznościowych. Eksperci porozmawiają również o odbudowie Ukrainy i jej gospodarki, co – jak pokazuje przykład Buczy - staje się powoli rzeczywistością.
Program na odbudowę
Agenda szczytu W4UA 2023 obejmuje następujące kluczowe dla przyszłości Ukrainy tematy:
- Pomoc humanitarna i wsparcie dla uchodźców: odpowiedź na najpilniejsze potrzeby poszkodowanej ludności i wspieranie inicjatyw na rzecz zrównoważonej pomocy humanitarnej.
- Sprawiedliwość i prawa człowieka: skupienie uwagi na ofiarach wojny, w tym dzieciach, kwestii odpowiedzialności za zbrodnie wojenne oraz wzmocnieniu międzynarodowej i ukraińskiej infrastruktury prawnej w celu ich skutecznego ścigania.
- Opieka zdrowotna i zdrowie psychiczne: dyskusja na temat strategii poprawy systemu opieki zdrowotnej i priorytetowe podejście do zagadnienia zdrowia psychicznego ludności Ukrainy.
- Media w dobie propagandy i fake newsów: analiza wpływu propagandy i fake newsów na opinię publiczną oraz promowanie odpowiedzialnego dziennikarstwa.
- Odbudowa infrastruktury i perspektywy inwestycyjne: identyfikacja możliwości odbudowy i rozwoju infrastruktury oraz przyciągania inwestycji w celu ułatwienia odbudowy Ukrainy.
Podkreślając wagę inicjatyw takich jak W4UA, Oleh Kuts, Konsul Generalny Ukrainy w Lublinie, zwrócił także uwagę na znaczenie szybkiej odbudowy Ukrainy.
– Konieczne jest zapewnienie trwałego wsparcia i wspólnych starań na rzecz pomocy Ukrainie. W4UA odgrywa kluczową rolę w inicjowaniu tych bardzo potrzebnych działań. Szczyt stanowi wyjątkową platformę nawiązywania współpracy pomiędzy różnymi interesariuszami. To właśnie dzięki takim wydarzeniom możemy pomóc Ukrainie jak najszybciej się odbudować – zaznaczył.
Ściślejsza współpraca i plany na przyszłość
Merowie ukraińskich miast od ponad roku powtarzają, że pomoc polskich miast jest bezcenna. Mówią o wdzięczności dla ich mieszkańców za gościnność i wysiłek w opiece nad uchodźcami.
Z kolei polscy samorządowcy deklarują wolę jeszcze ściślejszej współpracy w celu odbudowy zniszczonej infrastruktury Ukrainy. „Jako burmistrzowie każdego dnia odpowiadamy za dostarczanie wody, ciepła i prądu, za gospodarkę odpadami, sprawny transport oraz stan środowiska. To właśnie te obszary gospodarki komunalnej są kluczowe dla życia ludzi w społecznościach lokalnych. (…) Zrobimy wszystko, by skutki tych aktów terroru skierowanego przeciw mieszkańcom wolnego kraju zostały wspólnym wysiłkiem naprawione – napisali w Deklaracji współpracy miast Polski i Ukrainy, którą w grudniu 2022 r. w Kijowie podpisali w ich imieniu przedstawiciele Związku Miast Polskich i Unii Metropolii Polskich.
„W imieniu mieszkańców naszych miast i gmin, my, burmistrzowie miast Polski i Ukrainy deklarujemy chęć zawiązania jeszcze ściślejszej współpracy na rzecz zapewnienia bezpieczeństwa naszych mieszkańców, przywrócenia pokoju w Europie oraz szybkiego potwierdzenia członkostwa Ukrainy w Unii Europejskiej”.
Związek Miast Polskich oraz dziesiątki polskich miast od ponad roku organizują u siebie i ślą na Ukrainę pomoc i wsparcie.
Ale od jakiegoś czasu mówimy też coraz częściej o wspólnych planach na przyszłość: o potrzebie kontynuowania relacji partnerskich między polskimi i ukraińskimi miastami już po wojnie, o przyszłych projektach gospodarczych i o samorządności lokalnej.
Pomoc polskich miast potrzebna jak nigdy
Dziś miastom Ukrainy potrzebny jest regularny i konkretny dialog z polskimi samorządami. Potrzebne są trwałe relacje, przyjazne partnerstwo i sąsiedztwo na wiele lat. Teraz polskie wspólnoty samorządowe, które tak fantastycznie przyjęły i zaopiekowały się setkami tysięcy uchodźców, mogą pomóc w odbudowie zniszczonych ukraińskich miast.
Organizatorzy Forum W4UA zapraszają polskie samorządy – zarówno gminne, jak i powiatowe czy wojewódzkie – do odpowiedzi na te potrzeby naszych wschodnich sąsiadów. Wiele samorządów prowadzi już współpracę, niektóre decydują się na zaproszenie kolejnych partnerów. Podczas wydarzenia zaplanowano przestrzeń na takie spotkania i rozmowy.
Związek Miast Polskich jako partner merytoryczny wydarzenia zachęca samorządy, które chciałyby podjąć rozmowy i rozważyć współpracę z ukraińskimi samorządami, do kontaktu i zgłoszenia takiej gotowości. Strona ukraińska zaproponuje wtedy dopasowanego profilem, wielkością czy zainteresowaniami ukraińskiego kandydata do współpracy, a W4UA będzie okazją do pierwszego spotkania i rozmów, być może zakończonych podpisaniem listu intencyjnego.
Dobrą wiadomością jest informacja, że podczas zbliżającego się szczytu „World for Ukraine” Chersoń i Rzeszów zamierzają podpisać porozumienie o współpracy. Będzie to siódme miasto ukraińskie, z jakimi współpracuje Rzeszów. Ma na Ukrainie już 5 miast partnerskich (Lwów, Łuck, Iwano Frankowsk, Czernichów i Truskawiec) oraz jedną umowę o współpracy z miastem Konotop.
Związek Miast Polskich zachęca polskie miasta do odpowiedzi na tę wielką potrzebę. Dziś, po długich miesiącach organizowania pomocy humanitarnej, nadchodzi czas przekazania naszym sąsiadom wiedzy i doświadczenia z ostatnich 30 lat polskiej samorządności i podzielenia się z nimi know-how.
Przypomnijmy też, że za pośrednictwem Związku Miast Polskich ukraińskie samorządy już obecnie poszukują możliwości współpracy z miastami z Polski. Pomimo ciągle trwającej wojny, już dziś myślą o odbudowie i przyszłym rozwoju lokalnych społeczności.
Partnerów w Polsce poszukują Andruszówka, Chersoń, Czuhujew, Hlukiv, Horodenka, Hryszkowce, Mariupol, Melitopol, Nowowołyńsk, Pokrowsk, Velika Pisarivka, Vatutine.
Miasta, które chciałyby nawiązać relacje z którymś z ukraińskich miast lub potrzebują więcej informacji zachęcamy do kontaktu: ukraina@zmp.poznan.pl
Wśród partnerów konferencji W4UA znalazły się m.in. Rada Europy, Miasto Rzeszów, Polsko-Ukraińska Izba Handlowa oraz amerykańska organizacja charytatywna Global Empowerment Mission (GEM). Partnerem merytorycznym wydarzenia jest Związek Miast Polskich.