Zarządzanie miastem i gminą miejsko-wiejską w modelu partnerstwa i współpracy

Warsztat w Żytomierzu

W Żytomierzu na Ukrainie, 24 i 25 maja br. spotkali się po raz pierwszy uczestnicy projektu „Zarządzanie miastem i gminą miejsko-wiejską w modelu partnerstwa i współpracy – adaptacja do warunków ukraińskich”. Przedsięwzięcie, współfinasowane ze środków polskiej współpracy rozwojowej Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP, realizowane jest przez Związek Miast Polskich (ZMP) i Związek Miast Ukrainy (ZMU), w partnerstwie z miastem Płock.

Gospodarzem dwudniowego warsztatu wprowadzającego do projektu, jest Związek Miast Ukrainy, Odział w Żytomierzu. W spotkaniu biorą udział przedstawicieli ukraińskich samorządów uczestniczących w projekcie – miasta Żytomierz oraz dwóch gmin Emilczyn i Stanisziwka (obwód żytomierski), przedstawiciele obu partnerskich stowarzyszeń samorządowych ZMP i ZMU, a także polscy i ukraińscy eksperci.

Tworzące się ukraińskie samorządy otrzymują m.in. poszerzenie uprawnień w procesie planowania przestrzennego, poprzez objęcie całego terytorium gminy planami i umożliwienie łączenia się gmin z miastami o znaczeniu obwodowym (regionalnym). Umożliwia to faktyczne tworzenie obszarów aglomeracyjnych (funkcjonalnych) wokół dużych miast.

Jednym z celów warsztatu wprowadzająco-metodologicznego jest prezentacja i dyskusja uwarunkowań prawnych nowo powstałych ukraińskich połączonych gmin (ukr. skrót OTG) w tym, nowej perspektywy integracji zarządzania rozwojem regionalnym i lokalnym, jakie wyznacza pakiet regulacji przyspieszających proces decentralizacji, przyjęty w listopadzie 2017 r przez parlament ukraiński. Podczas warsztatu omówione zostaną uwarunkowania prawne (dla Ukrainy), tendencje dotyczące rozwoju i przekształceń gmin w Europie, będzie również czas na wymianę doświadczeń i poznanie praktyki m. Płock.
Koncentracja usług nie będących w kompetencjach gmin w ośrodkach subregionalnych (4-6 na obwód) to istotny proces dla poprawy efektywności zarządzania rozwojem obszarów wokół tych miast. Nowopowstające połączone gminy ukraińskie często nie mają wystarczających zasobów dla efektywnego świadczenia pełnego pakietu usług i samodzielnego planowania rozwoju. Współdziałanie samorządów w obszarach subregionalnych i koordynacja planowania strategicznego i przestrzennego, może wyznaczyć nową perspektywę integracji zarządzania rozwojem lokalnym i regionalnym.

Kolejnym krokiem w realizacji projektu będzie wybór dwóch polskich miast/gmin miejsko-wiejskich (zlokalizowanych w okolicy Płocka), które w kolejnych etapach jego realizacji będą dzielić się doświadczeniami z gminami Emilczyn i Stanisziwka z obwodu żytomierskiego. Swoją współpracę kontynuować będą także Płock i Żytomierz, które od lat są aktywnymi miastami partnerskimi. Na początku lipca samorządowcy spotkają się ponownie na Ukrainie, kolejno w Żytomierzu, Stanisziwce i Emilczynie, by kontynuować wymianę doświadczeń, analizować sytuację tych gmin, poszukiwać kierunków zrównoważonego rozwoju.