Związek Miast Polskich

Zarząd ZMP apeluje do rządu RP o podjęcie uzgodnionych z Radą i Komisją Europejską działań, które umożliwią nie tylko zaliczkowanie zaplanowanych przedsięwzięć, ale także harmonijną realizację kolejnych płatności. „Wzywamy w szczególności do podjęcia zawartej w uzgodnionych z UE dokumentach reformy sądownictwa, zapowiedzianej w 2015 roku i wciąż praktycznie nierozpoczętej (poza zmianami personalnymi). Brak tych działań potwierdza ostatnio na publicznych spotkaniach prezes partii rządzącej od ośmiu lat. Konieczność ich realizacji nie wynika przy tym z rzekomego narzucania nam przez Komisję Europejską swoich poglądów, ale z wymogu zapewnienia transparentności wydatkowania środków pochodzących ze wspólnego budżetu unijnego. Podkreślamy, że bez zapewnienia finansowania zaplanowanych w KPO i RPO przedsięwzięć, samorządy nie będą mogły rozpocząć procedur przetargowych, co stawia pod znakiem zapytania realizację planów dalszego rozwoju naszego kraju w wymiarze lokalnym i regionalnym.” – napisali w Apelu członkowie Zarządu. Więcej - https://www.miasta.pl/aktualnosci/apel-zmp

Pilnie potrzebne założenia zmian w systemie finansów JST

Na początku obrad głos zabrał gościnnie Mirosław Legutko, prezes Regionalnej Izby Obrachunkowej w Krakowie i przewodniczący Krajowej Rady RIO. W swoim wystąpieniu mówił o potrzebie podjęcia prac nad systemowymi rozwiązaniami finansów JST. Zwracał uwagę na niestabilną sytuację finansową miast i brak sensownych rozwiązań w przestrzeni publicznej, a także kadr w systemie państwowym. Jego zdaniem, konieczne są zmiany doraźne (dotyczące zmian w podatkach od nieruchomości – strefowanie), ale przede wszystkim systemowe. Transferami z rządu nie da się poprawić sytuacji JST i realizować działań rozwojowych. Przewodniczący Krajowej Rady RIO zacytował jedną panią wójt, że w Polsce nie rozwiązuje się problemów, tylko tworzy się wytrychy. Krzysztof Żuk, prezydent Lublina i wiceprezes ZMP podkreślił, że ZMP od 3 lat mówi o nowej ustawie o dochodach JST i dobrze, że również inne podmioty dostrzegają taką potrzebę i dramatyczną sytuacje miast: - Rząd zabija duże miasta, wspiera małe i średnie gminy. My nie przetrwamy. Pokażcie stronie rządowej, jak jest naprawdę, będziemy za to wdzięczni. Musimy się obawiać, kto nie dojdzie do władzy, będzie ciągnąć kołdrę w swoją stronę. Ustalono, że wspólnie z innymi korporacjami i RIO zostaną wypracowane założenia takiej ustawy (zmiany w subwencji czy większy udział w PIT?). - W roku wyborczym trzeba uzgodnić nowy system finansowania samorządów, to najważniejsze. Nie czekajmy na KWRiST – podsumował Zygmunt Frankiewicz, prezes ZMP.

Wiele wątpliwości wokół ustawy „węglowej”

W trakcie posiedzenia wiele czasu poświęcono na omówienie ustaw „energetycznych” – o preferencyjnej sprzedaży węgla i o ograniczeniu wysokości ceny energii elektrycznej. Marek Wójcik, sekretarz strony samorządowej Komisji Wspólnej omówił sukcesy i porażki procesu legislacyjnego tych regulacji - nie będzie limitu na cenę preferencyjną prądu, objęcie działalności dla dzieci i młodzieży jednostek kultury i sportu ceną maksymalną, ale nie wiadomo, jaki od 1 stycznia 2023 roku będzie VAT.

Najwięcej emocji i wątpliwości wciąż budzi tzw. ustawa węglowa. Niektórzy przedstawiciele miast czują się postawieni pod ścianą, z jednej strony chcieliby pomagać swoim mieszkańcom, a z drugiej nie mają możliwości realizowania tego zadania. Jak wskazywali uczestnicy posiedzenia, jest to umyślne przerzucanie odpowiedzialności za braki i złą jakość węgla na barki samorządy, aby w ten sposób przykryć indolencję innych podmiotów. Jest ciągle wiele pytań do tej ustawy, kto będzie się zajmować segregowaniem węgla, co oznacza sąsiednia gmina, kto odpowiada za jakość węgle, jak ma wyglądać finansowanie... - Jesteśmy między młotem a kowadłem, nie widzę tego u siebie i nie będę mieć kontrasygnaty skarbnika. Ja muszę podjąć decyzję i skutki prawne mnie dotyczą. To sytuacja analogiczna do wyborów kopertowych. Najlepiej byłoby, żeby składy prywatne zajmowały się tym, a rola JST mogłaby polegać na próbie znalezienia rozwiązania – mówił Ryszard Brejza, prezydent Inowrocławia. - Dlaczego mamy być konkurencją dla firm handlujących węglem, które sobie świetnie z tym radzą? – dopytywał Adam Lewandowski, burmistrz Śremu. Jego zdaniem, niezbędna jest kampania społeczna wśród samorządowców, pokazująca prawdę na ten temat. Zdaniem Tadeusza Krzakowskiego, prezydenta Legnicy, trzeba szukać sojuszników wśród dystrybutorów węgla i ZMP mógłby poprowadzić akcję informacyjną na temat strategii działania dla miast w tym zakresie. Z kolei Andrzej Porawski, dyrektor Biura ZMP zwracał uwagę na to, że ustawa, która wstecz uniewinnia wszystkich samorządowców sprzedających węgiel, to nie tylko zastępowanie sądów, ale kolejne psucie państwa.

Ze względu na różną sytuację wyjściową w miastach i gminach miejsko-wiejskich, Zarząd uznał ostatecznie, że nie może sugerować miastom członkowskim jednolitego podejścia, jednak rekomenduje wszystkim, którzy nie mają własnej infrastruktury, wykorzystanie zapisu zawartego w art.5 ust.5 pkt 4 ustawy „węglowej” i powierzenie w drodze stosownej umowy realizacji tego zadania podmiotowi profesjonalnie przygotowanemu do sprzedaży detalicznej węgla.

Opinie o projektach

Negatywną opinię otrzymały projekty ustaw: o zmianie ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi oraz ustawy o odpadach (MKiŚ), o zmianie ustawy – Prawo oświatowe (dopłaty do obiadów niesprawiedliwie społeczne, wyśrubowane kryteria), o zmianie ustawy o referendum lokalnym (ekstraordynaryjne rozwiązania w Europie), o zmianie ustawy – Prawo budowlane (narusza reguły), o zmianie ustawy o zasadach kształtowania wynagrodzeń osób kierujących niektórymi spółkami (limity uderzą w spółki komunalne), o zmianie ustawy o działalności leczniczej, o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym oraz ustawy o kierujących pojazdami (odpowiedzialność przekazana województwom), o zmianie ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (KO).

Członkowie Zarządu pozytywnie zaopiniowali następujące projekty rozporządzeń: MKiDN ws. maksymalnych stawek opłat za ponowne wykorzystywanie informacji sektora publicznego nakładanych przez muzea państwowe i muzea samorządowe, MFiPR ws. udzielania pomocy inwestycyjnej na infrastrukturę lokalną w ramach regionalnych programów na lata 2021-2027, MFiPR ws. udzielania pomocy wspierającej efektywność energetyczną w ramach regionalnych programów na lata 2021-2027, MFiPR ws. udzielania pomocy na inwestycje w układy wysokosprawnej kogeneracji oraz na propagowanie energii ze źródeł odnawialnych w ramach regionalnych programów na lata 2021-2027, MRiT ws. książki obiektu budowlanego oraz systemu Cyfrowa Książka Obiektu Budowlanego.

Zarząd zdecydował o przekazaniu uwag miast do twórców projektów regulacji: do MRiPS o projekcie ustawy o aktywności zawodowej, do posłów KO projekcie ustawy o zmianie ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz ustawy – Prawo o prokuraturze, do MRiT do rozporządzenia ws. finansowego wsparcia udzielanego na realizację niektórych przedsięwzięć mieszkaniowych. Opinie i uwagi w załączeniu.

ZMP wesprze młodych ludzi

Podczas obrad Zarządu w Krakowie przedstawiciele Młodzieżowych Rady Miast z Poznania, Krakowa i Wrocławia poinformowali, że tworzą „federację” - stowarzyszenie umożliwiające współpracę i wymianę doświadczeń. Zarząd ZMP oraz reprezentanci miast zaoferowali pomoc i wsparcie przy konferencjach czy zjazdach. Młodzi ludzie zaapelowali przy tej okazji do prezydentów i burmistrzów o tworzenie u siebie Młodzieżowych Rad Miasta, aby w ten sposób dać poczucie sprawczości młodym ludziom.

O stanowiskach Komisji

Zarząd Związku zaakceptował w Krakowie stanowiska, pisma i wnioski: Komisji Klimatu ZMP w sprawie potrzeby przyspieszenia transformacji energetycznej, Komisji Praw Człowieka i Równego Traktowania ZMP w sprawie rozwiązań prawnych dotyczących Rad Kobiet oraz Rad Równego Traktowania oraz Komisji Bezpieczeństwa i Porządku Publicznego ZMP w sprawie dopuszczalności finansowania szkoleń podstawowych dla strażników miejskich przez Powiatowe Urzędy Pracy i wznowienia prac przy MSWIA zmierzających do usprawnienia straży gminnych i miejskich. Więcej w załączeniu.

Medal ZMP dla prezydenta Jacka Majchrowskiego

Bezpośrednio po zakończeniu posiedzenia w Muzeum Krakowa w Podziemiach Rynku odbyła się uroczystość wręczenia Medalu Honorowego ZMP profesorowi Jackowi Majchrowskiemu. Medal został przyznany w uznaniu wielkiego wkładu w rozwój działalności Związku Miast Polskich podczas dwudziestu lat sprawowania z wyboru mieszkańców funkcji Prezydenta Stołecznego Królewskiego Miasta Krakowa, poprzez aktywny udział w pracach Zarządu Związku, reprezentowanie Związku w Radzie Gmin i Regionów Europy, jako jej wiceprezydent i prezydent wykonawczy, tudzież liczne inne działania na rzecz rozwoju samorządności miejskiej.

Joanna Proniewicz, rzecznik prasowa ZMP