Związek Miast Polskich i miasta w odbudowie Niepodległości

Sto lat Związku Miast Polskich – wspólny obraz pamięci.

Nie byłoby niepodległej Polski bez silnych i gospodarnych miast. W 100. rocznicę odbudowy samorządu terytorialnego i utworzenia Związku Miast Polskich, Związek włączył się w obchody stulecia Niepodległej Rzeczpospolitej. Z tej okazji wydaliśmy publikację „Sto lat Związku Miast Polskich 1917-2018” autorstwa Bogdana Mościckiego oraz przygotowaliśmy publicznie dostępną platformę informacyjno-edukacyjną „Miasta polskie w Niepodległej (1917-2018)”, która powstała na podstawie materiałów nadesłanych z miast i ich instytucji. Działania te dofinansowano ze środków Programu Wieloletniego NIEPODLEGŁA na lata 2017-2022”.

Historia ZMP zaczęła się w listopadzie 1917 przyjęciem statutu nowo powołanej organizacji na Zjeździe Delegatów Miast. Przed ówczesnymi samorządowcami stały wielorakie wyzwania. Miasta musiały w przeciągu kilku lat nadrobić zapóźnienia cywilizacyjne. Podobnie było po upadku komunizmu. Odnowiony w 1991 roku Związek Miast Polskich zabiegał o rewitalizację miast i prawne uporządkowanie statusu samorządów, nadganiając dziesięciolecia PRL-u.

Książka przybliża w publicystycznej formie działalność Związku, który zaczął się tworzyć półtora roku przed odzyskaniem przez Polskę niepodległości, z inicjatywy ludzi rozumiejących, jakie wielkie znaczenie dla odbudowy i rozbudowy kraju mają społeczności lokalne i ich liderzy. Miasta tworzyły związek - zarówno ten powojenny, jak i współczesny - przede wszystkim po to, aby za jego pośrednictwem wpływać na rząd i parlament. Dlatego opis działań dotyczących legislacji stanowi główną treść tej książki. Ważną rolę w historii ZMP odegrali jego działacze, z których życiorysami warto się zapoznać. Pozycja jest dostępna tutaj.

Natomiast platforma zwana „Archiwum miast” (www.miasta.pl/archiwummiast) jest stale budowaną bazą zawierającą zdjęcia, publikacje i inne historyczne dokumenty, które udostępniły nam polskie miasta. Na stronie tej znajdują się również filmy o miastach i Związku Miast Polskich, a także plansze wystawy „Samorządni i Niepodlegli”, które pokazują paralele między początkami Związku w czasach międzywojennych a nowymi początkami” lat dziewięćdziesiątych XX. Wszystkie te materiały mają zwiększyć świadomość mieszkańców na temat roli władz i społeczności lokalnych naszych miast w odbudowie państwowości w jej wymiarze zdecentralizowanym. Wpisują się one w jedną opowieść o ważnych wydarzeniach i osobach lokalnych, które odegrały istotną rolę w odtworzeniu polskiej państwowości po odzyskaniu niepodległości oraz ponownie po upadku PRL-u. Przedstawiamy, z konieczności fragmentaryczny, ale jednak wspólny obraz pamięci. Zapraszamy do lektury oraz oglądania.

Dofinansowano ze środków Programu Wieloletniego NIEPODLEGŁA na lata 2017-2021 w ramach Programu Dotacyjnego „Niepodległa”